Patrikliğin hemen karşısında Meryemana Ermeni Kilisesi tabelasını okuyoruz. Kilise kompleksinde 3 adet kilise bulunuyor. Meryemana Ermeni Kilisesi yazan avlu giriş kapısının hemen yanında prizma tabela Surp Asdvadzadzin Patriklik Katedrali ve Bezciyan Ermeni Okulu üst başlığı ile kilise kompleksi hakkında tarihçe verilmiş. (Meryemana Kilisesinin diğer adı Surp Asdvadzadzin Kilisesi). Okuyoruz: “İstanbul’un Osmanlı hakimiyetine geçmesinin ardından Ermenilere tahsis edilen ve 1641 yılından itibaren Patrikhane kilisesi olan Surp Asdvadzadzin, eski bir Bizans manastırıdır. 1645, 1718 ve 1762’de çıkan yangınlarda yanan ve tekrar inşa edilen kilisenin 1826 Hocapaşa Yangınında bir kez daha yanması üzerine Patrikhane geçici olarak Samatya’ya nakledilir. Daha sonra II. Mahmud’dan alınan 2 Şubat 1828 tarihli fermanla, Kumkapı’daki ilk yerde, Surp Asdvadzadzin Kilisesi ile Surp Haç ve Srpots Vortvots Vorodman Kiliselerinden oluşan kilise kompleksi inşa edilir ve 14 Ekim 1828’de ibadete açılır. Bunlara ek olarak, ana kilisenin kuzey duvarına bitişik Surp Harutyun, Surp Haç Kilisesinin yanına Surp Hıreşdagabed, Srpots Vortvots Vorodman’ın yanına ise Surp Dzınunt adlı birer şapel inşa edilir. Surp Hıreşdagabed sonradan yıktırılmıştır. Birinci Dünya Savaşı sırasında kapatılan Vortvots Vorotman Kilisesi ise, yaklaşık yüzyıl aradan sonra restore edilerek, Aralık 2011’de hem ibadethane hem de ‘Patrik II. Mesrob Kültür Merkezi’ olarak yeniden hizmete açılmıştır. Son olarak 1985’te kapsamlı bir onarımdan geçirilen Surp Asdvadzadzin, halen Patrikhane Kilisesi olarak faaliyet göstermektedir. Hasköylü Patrik Nerses Varjabedyan’ın mezarı merkezi kilisenin, II.  Mahmud’un mali ve kişisel danışmanı ve yakın dostu, dönemin Darphane yöneticisi Harutyun Amira Bezciyan’ın  lahdi ve heykeli  ise Surp  Haratyun Şapeli içindedir. Kilisenin yanındaki eski Surp Haç Kilisesi, sosyal faaliyetler için toplantı  salonu  olarak  hizmet vermektedir.” devamında Bezciyan Ermeni Okulu hakkında  ise kısa bir yazı yer alıyor: “İstanbul’da  ilk  Ermeni  Okulu 1790 yılında Şınorhk  Amira Miricanyan tarafından açılmıştır. … Okul, bugün anaokul ve ilköğretim okulu olarak varlığını  sürdürmektedir.”  Yazıyı okuduktan sonra katedralden içeri giriyoruz. Avlu kapısından girdiğimizde Kilise giriş kapısına kadar, çam ağaçları ile süslenmiş. Büyük ihtimal yılbaşı hazırlıkları. Katedral bir çok bölümden oluşuyor. Avluda çeşme, lahit mezarlar bulunuyor. İki musluklu çeşmenin üzerinde bulunan Ermenice kitabede çeşmenin Ardak Akmurat ailesi tarafından 1972 yılında yaptırılmış olduğunu öğreniyoruz. Çeşmenin iki musluğu üzerinde zincirle asılmış su tası bulunuyor. Teknesi dikdörtgen şeklinde deniz kabuğuna benziyor. Diğer çeşme tek musluklu 1946 yılında Antranik Halacyan ailesi tarafından yaptırılmış. Çeşmenin aynası diğer çeşmeye göre daha fazla işçilik görülüyor. Teknesi kare şeklinde. Kilisenin içerisinden bol miktarda fotoğraf çekiyoruz. Giriş kısmından ileri doğru geçilmesin diye demir parmaklıklarla kapatılmış. Zeminde halı serili idi. Avluya açılan yapılardan birisine, patriklerinin ismini vermişler. Sırpots Vortvots Vorodman Kilisesi Patrik Mesrob II. Kültür Merkezi. Kilisenin restorasyonu İstanbul 2010 Avrupa kültür Başkenti Ajansının katkılarıyla yapıldığına dair tabelayı okuyoruz. Avluya açılan bir başka yapının isminin Surp Hreşdagabet Kilisesi olduğunu öğreniyoruz. Katedralden çıktıktan sonra dıştan yüksek avlu duvarlarından göründüğü kadarıyla fotoğraflamaya devam ederek sokaktan ayrılıyoruz. (İSTANBUL ERMENİ PATRİKHÂNESİ, hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için Diyanet İslam Ansiklopedisine bakılabilir. E.T: 2.6.2022)