SÜMBÜL EFENDİ TÜRBESİ – Sümbül Efendi Camii Avlusu
Şehrin önemli dini merkezlerinden biri olan caminin avlusunda açık kapalı birden fazla türbe bulunmaktadır (Sünbül Efendi, Serasker Rıza Paşa, Şeyh Nuredin Efendi, Safiye Hatun’ ait türbeler gibi). Sümbül Efendi Türbesi kapalı olduğu için içeri giremedik, içerisini camdan fotoğraflayabildik. 19 Kasım 2024 tarihinde bölgeye yaptığımız gezide Sümbül Efendi Türbesi açıktı. İçerisini fotoğraflama imkanı bulduk. Türbe girişinde Kültür Bakanlığı tabelasından bilgileri okuyoruz: “Asıl adı Yusuf Sina olan Sümbül Efendi 1452? yılında Merzifon’da doğdu. Sümbül lakabı kendisine şeyhi Cemal-i Halveti tarafından verilmiştir. İlköğrenimini Merzifon’da yapan Sümbül Efendi, İstanbul’a gelerek medrese tahsili yaptı. Devrin tanınmış alimlerinden Efdalzâde Hamîdüddin’in talebesi oldu. Bir arkadaşının vasıtasıyla tanıştığı Halvetiyye tarikatının ana kollarından biri olan Cemâliyye’nin piri Cemal-i Halveti’ye intisap ederek tasavvuf yoluna girdi. 1494 yılında Hac yolculuğundan dönerek vefat eden şeyhi Cemal-i Halveti’nin vasiyeti üzerine, kızı Safiye Sultan ile evlendi ve Koca Mustafa Paşa Dergâhında postnişin oldu. Fatih Camii ve Ayasofya Camii’nde vaazlar veren Sümbül Efendi, Eylül 1529 yılında vefat etti. Fatih Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Koca Mustafa Paşa Dergâhının haziresine defnedildi. Türbe, bugünkü görünümünü Sultan II. Mahmud Han (1808-1839) zamanında yapılan onarım ve Serasker Mehmet Rıza Paşa’nın 1920 yılından önce yaptırdığı restorasyon ile almıştır. İlk yapıldığı zaman sekizgen planlı olan türbe, bugün yuvarlak planlı ve üzeri kubbelidir. Türbenin güneyine yamuk planlı bir giriş bölümü eklenmiş, bu bölüme Sümbül Efendi ile Serasker Mehmed Rıza Paşa’nın mezarlarının bulunduğu bölümün kapıları açılmıştır. Ayrıca burada Hattat Ömer Efendi’nin mezarı ile bir de kuyu bulunmaktadır.” Türbede üç sanduka vardı. Girişte sağda Hattat Ömer Efendi kabri, arka kısmında kubbeli estetik bölümde Serasker Mehmet Rıza Paşa ve diğer odada tek başına daha büyük ebatta bir sandukası ile Sümbül Sinan Efendi. Kabrin bir köşesinde hat yazan hocamız dikkatimi çekti. Hangi hat üstadından ders aldığı gibi konular konuştuk. Erol hocamızdan ders almış, Alaylı olduğunu söyledi. Ayrıca girişte Hattat Ömer Efendi kabrinin yanında bulunan kuyu üzeri estetik mermer bir kapakla kapatılmış. Kapağın üzerinde “Allahümme Salli ve Selim ….” yazıyordu.