PANAYİA BELGRADU KİLİSESİ

Nihayet Belgrad kapısından içeri girerek Hacı Hamza Mektebi Sokağında ilerliyoruz. 100 – 150 metre sonra sağ tarafımızda çan kulesi ve üzerindeki haç sembolünü görüyoruz. Kilise yüksekçe bir duvar ile çevreleniş durumda. Kilise avlu kapısı üzerinde haç işareti bulunuyor. Haç sembolünün üzerinde 1895 tarihi notu yer alıyor. Ancak kilisenin ismi vb hiçbir şey yazmıyor. Çan kulesinin yanında Türk Bayrağı dalgalanıyor. Burası belki de bir okul. İlk araştırmamda buranın Rum Ortodoks Kilisesi ismi ile karşılaştık. Bu isim çok genel bir isim. Ayrıntıları daha sonra araştırmak üzere arabamızı park ettiğimiz noktaya kadar geldik. Araştırmalarımızda klisenin isminin belgrad kapısından mülhem Panayia Belgradu Kilisesi olduğunu öğreniyoruz. Kiliseden itibaren sokak dar ve çift yönlü.

“Belgratkapı’da, Hacı Hamza Mektebi sokağındadır. Yüksek duvarların çevrelediği bir avlunun içinde bulunmaktadır. Belgradın fethinden sonra oradan getirilenlerin iskan edildiği yer olduğu için Belgradkapı adı ile anılmaktadır. Kilise de gelenlerin dini ihtiyaçlarını sağlamak amacıyla 1523’de inşa edilmiştir. Belgrad’dan gelen göçmenler beraberlerinde getirdikleri Cuma Azizesi Paraskevi’nin rölik ve ikonalarını burada muhafaza ettiklerinden dolayı Kilise yapıldığında ona ithaf edilmiştir. Rölikler 1539’da Patrik I.Yeremios tarafından o sırada patrikhane olarak kullanılan Pammakaristos Manastırına taşındığı için bu işlemden sonra kilise Meryem’in doğumuna ithaf edilmiştir. 1837’de yeni baştan yapıldığını belirten tarih kitabesi vardır. Üç nefli bazilika planında olan yapı kaba yontu taş ve tuğla karışımı ile inşa edilmiş olup sadece köşelerde kesme muntazam taş kullanılmıştır. Üst örtüsü kırma çatı ile örtülüdür, Apsis ise yarım kubbedir. Ahşap İkonastasis sütuncuklar ile hareketlendirilmiş olup bunlar yuvarlak kemerler ile birbirlerine bağlanırlar. Kubbeli despot koltuğunda ise zarif bir ahşap işçilik vardır.” (Kaynak: Şamil Türkiye Ansiklopedisi)