MISIR ÇARŞISI-Yeni Çarşı-Valide Çarşısı

Çakmakçılar yokuşunda aşağı doğru inmeye devam ediyoruz. Mısır Çarşısının Yeni Cami Caddesine açılan Haseki Kapısı önündeyiz. Mısır Çarşısı Kapalı Çarşıdan sonra bölgedeki en büyük çarşı. Çarşı pazar günleri açık. Kapıdan içeri girip ilerlemeden, yoğunluktan dolayı da biraz tavana doğru fotoğraflayıp dışarı çıktık. Çarşının L şeklinde uzun olan cephesi Çiçek Pazarı Caddesi. Cadde yol boyunca çarşıya bitişik, küçücük dükkanlar yer alıyor. Çarşısın tarihçesi ile ilgili kapı girişlerinde tabelalar bulunuyor. Ancak çoğu zaman önüne eşya konulduğundan görülemeyebiliyor. Eminönü meydana açılan kapısının önünde ayrıca prizma tabela bulunuyor. Bu tabeladan tarihçesini okuyoruz: “Mısır Çarşısı, Sultan III. Murat’ın eşi ve Sultan III. Mehmed’in annesi olan Safiye Sultan’ın talimatıyla 1597 yılında Mimar Davut Ağa tarafından inşasına başlanmış, 1664 yılında Sultan IV. Mehmet’in annesi Hatice Turhan Sultan tarafından Mimar Mustafa Ağa’ya tamamlattırılmıştır. Çarşı “L” plan şemasında olup, 17. yüzyılda “Yeni Çarşı” ve “Valide Çarşısı” adları ile anılmıştır. Dükkanlarda satılan malların çoğunlukla Mısır’dan gelmesi nedeniyle 18.yüzyıl ortalarından itibaren Mısır Çarşısı, Egyptian Bazaar, Spice Bazaar adları ile de anılmaya başlanmıştır. Çarşının toplam altı kapısı bulunmaktadır. Ana giriş kapıları mimari bakımdan etki kazandırılmak için yükseltilmiştir. Bu kısımların üst katları Ticaret Mahkemesi olarak kullanılmış, esnafların sorunları giderilmeye çalışılmıştır. Mısır Çarşısının uzun kolunda 46, kısa kolunda 56 dükkan, ayrıca iki kolun birleşme bölümünde 6 dükkan vardır. Çarşının uzun ve kısa kollarının birleştiği alan “Dua Meydanı” diye anılmakta ve burada bir Tellal Köşkü bulunmaktadır. Çarşının dışında, Tahmis Sokağında 18 dükkan, Yeni Camii Sokağında ise 2 dükkan yer almaktadır. Dükkanların kapı önlerinde de kolayca tanınmalarını sağlayacak sembol ve işaretler konulmaktadır. Doğu ve batı arasında köprü vazifesi gören ve İpekyolu ticaretinin İstanbul’daki en önemli ayağı olan Mısır Çarşısı, kemerlerinin yüksekliği ile de dünyaca ünlü bir çarşıdır. Osmanlı İmparatorluğunun uzun yıllar eczanesi görevini gören çarşıya padişah fermanı ile kahve, kalay ve baharatın satış imtiyazı verilmiştir. Ferman asılları yurtdışında bulunmakla beraber resimleri Tıp Tarihi Enstitüsünde bulunmaktadır. Mısır Çarşısında dükkanların çoğunluğunu aktarlar ve baharatçılar oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra çarşıda Türk lokumu, baklava, kuruyemiş ve şarküteri ürünleri ile hediyelik eşya yerleri, kuyumcu, antikacı ve çeyiz mağazaları bulunmaktadır. 1691 ve 1940 yıllarında iki büyük yangın atlatan ve bu yangınlarda önemli ölçüde hasar gören çarşı, yangın sonrası 1940- 1943 yılları arasında İstanbul Belediyesi tarafından restore edilmiş, son halini ise 2013-2018 yılları arasında T.C. vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyonla almıştır.“