MİLLET YAZMA ESER KÜTÜPHANESİ-Feyzullah Efendi Medresesi

EK: 22 Haziran 2022 günü bölgeyi gezerken Fevzipaşa Caddesi üzerindeki Millet Kütüphanesi ve Kütüphane Duvarındaki Feyzullah Efendi Çeşmesini notlarımıza ekliyoruz:

Feyzullah Efendi Medresesi Kitabesi (Arapça) (4 satır) H. 1112 / M. 1700-01 Yalnızca Allah için, Şeyhülislamların içinde bir inci tanesi, müftülerin efendisi, Sultanımızın hocası, (Sultanımız aziz, devleti daim olsun.) maiyetindekilerin koruyucusu, imamların en güveniliri, birçok güzel hasleti kendinde toplamış Seyit Mehmet oğlu Seyit Feyzullah Efendi kemalinin bir göstergesi olarak bu medreseyi inşa ettirdi. Halis niyetinden dolayı Allah katında mertebesi yüksek olsun. (Kaynak: Kitabelerin Kitabı Fatih E.T: 15.2.2025)

Millet Kütüphanesinin girişi ara sokak olan Feyzullah Efendi Sokaktan yapılıyor. Giriş avlu kapısının üzerinde 4 satırlık Arapça kitabe yer alıyor.

Fevzipaşa Caddesi üzerinde bulunan Prizma tabelada Millet Yazma Eser Kütüphanesi başlığı altında yazılanları okuyoruz: “Millet Yazma Eserler Kütüphanesinin binası 1112 H. / 1700-1701 M. tarihinde Osmanlı Şeyhülislamlarından Erzurumlu Seyyid Feyzullah Efendi tarafından Darü’l Hadis (Hadis İlimleri Fakültesi) Medresesi olarak inşa edilmiştir. Kütüphane, “Ben bu kitapları Milletim için topladım, Milletime armağan ediyorum. Onun için kütüphanenin adı Ali Emîrî değil, Millet Kütüphanesi olacak” diyecek kadar milletini çok seven Ali Emîrî Efendi (1857-1924) tarafından 17 Nisan 1916 yılında kurulmuştur. Bir araştırma ve ihtisas kütüphanesi olup, Ali Emîrî ve Feyzullah Efendi koleksiyonları da dahil olmak üzere nadir yazma ve Osmanlıca matbu eserlerin bulunduğu koleksiyonlar yer almaktadır. 30.000 civarında eser bulunmaktadır. Kütüphane ana bina ve medrese bölümü olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Ana bina, bahçeden taş merdivenle çıkılan, birbirine simetrik eyvanlı kubbeli 2 salondan oluşmaktadır. Bu salonlar bugün müze ve okuma salonu olarak kullanılmaktadır. Medrese bölümü ise L biçiminde 10 küçük odacıktan meydana gelmektedir. Onlarda kitap depoları ve idari bölüm olarak kullanılmaktadır. Bahçede şadırvanı, kuyusu, yan yüzünde nefis kitabeli çeşmesi ve kuş evleri bulunmaktadır.”