Günün son medresesi biraz ilerledikten sonra sol tarafımda kalan Merzifonlu Kara Mustafapaşa Külliyesi oldu. Külliyenin köşesinde Merzifonlu Kara Mustafapaşa Sebili bulunuyor. Medrese giriş kapısı üzerinde 4 satırlık bir kitabe yer alıyor. Günümüz ifadesiyle kitabede “Allah’ın kaçınılmaz olan takdirinin yerine gelmesini önlem almak suretiyle değiştirmeye çalışmak, yaydan çıkan oku durdurmak mümkün mü? Burayı ziyaret eden dostları ölüm tarihi için desinler ki: “Ey kullarını çok seven ve gerçekten sevilmeye layık olan Allah! Mustafa Paşa’ya Firdevs cennetlerini ihsan” (Kaynak: https://osmanlicaogren.com/ E.T.: 4.9.2022) Avlu giriş kapısının solunda Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Medresesi 1095 / 1684, sağında ise Yahya Kemal Müzesi 1961 tabelasını okuyoruz. Yapının hemen önünde bulunan prizma tabeladan ise külliyenin geçmişini ve hikayesini okuyalım: “Külliye, 1683 yılından önce Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından yapımına başlanmış, ancak ömrünün vefa etmesi ile 1690 – 91 yılında oğlu Ali Bey tarafından Mimar Hamdi beye tamamlattırılmıştır. Külliye, medrese, dershane, mecsid, sıbyan mektebi, sebil, su deposu, dükkânlar ve zamanla oluşan hazireden meydana gelmektedir. Medresenin içine kütüphane kurulmuştur. Deprem sonrası harap olan yapılar birçok kez restorasyon geçirmiştir. 1918’de Harikzedeler tarafından (Yangın felâketine uğramış, yangından zarar görmüş, evi barkı yanmış kimse) işgal edilen külliyenin 1953 -1954 yıllarında yapılan yol genişlete çalışmaları sırasında dış cephesindeki dükkânları yıktırılmış, sebil ve haziresi doğuya taşınmış, avlu kapısı geri çekilmiştir. 1960- 1964 yılları arasında Vakıflar İdaresince restore edilmiştir. Caddeye bakan avlu kapısı üzerinde yer alan kitabede talik yazıyla baninin ölüm yılı ebced olarak verilmiştir. Avlunun kuzeydoğusunda yer alan dersane – mescid sekizgen bir plana sahiptir. Kesme küfeki taşından inşa edilmiş olan yapının üzeri dıştan sekizgen kasnaklı pandatifli bir kubbe ile örtülüdür. Yapının doğu cephesi dışındaki pencerenin sağında derin bir niş içinde mermer bilezikli bir kuyu vardır. Bunun külliyenin altında olduğu bilinen Doğu Roma sarnıcı ile bağlantılı olabileceği düşünülebilir. Külliyenin batı ve güney sınırını teşkil eden “L” şeklinde sıralanmış on medrese odasının önü “U” biçiminde düzenlenmiş on birimli bir revakla örtülmüştür. Külliyenin doğu köşesinde yer alan sebil beş cepheli olarak düzenlenmiş olup, üstü sekizgen kasnaklı kurşun kaplı bir kubbeyle örtülüdür.”(Ayrıntılı bilgi için DİB İslam Ansiklopedisinin MERZİFONLU KARA MUSTAFA PAŞA KÜLLİYESİ maddesine bakılabilir E.T.:4.9.2022)