Güzelce Mahmudpaşa Çeşmesinin dört bir cephesini fotoğrafladıktan sonra bugünün en güzide camilerinden Mahmudpaşa Camiine ulaşıyoruz. Caminin yanında bulunan Nuruosmaniye Camii çokça bilinirken Mahmudpaşa Cami daha az bilinmektedir. Çeşmenin ön cephesine açılan koridordan cami avlusuna giriyoruz. Cami avlu kapısının üzerinde 1244 tarihli bir tuğra yer almaktadır. Mahmutpaşa Cami 1464 yılında yapımı bitirilen Fatih Sultan Mehmed Han’ın Sadrazamı Mahmud Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami fetihten sonra yapılan ilk büyük camilerden. Cami, onca dar sokaklardan sonra sanki yeni bir pencere açılmış gibi. Camii kapalı olduğundan içerisini göremedik. Bir başka zamanda görmek üzere diğer avlu kapısından sokağa -Vezirhanı Caddesine- adımımızı atıyoruz. Bu avlu giriş kapısı duvarında Prizma tabela ve belediye tarafından hazırlanan tabela yer alıyor. Tabeladan caminin tarihçesi hakkında yazılanları okumaya başlıyoruz: “… Cami Mahmud Paşa Külliyesinin parçasıdır. Külliyenin yapımına 1460’lı yılların başında başlanmış ve 1464 yılında bitirilmiş. Külliyenin diğer parçalarını oluşturan medrese, han, çifte hamam, türbe, imaret, sıbyan mektebi, ve mahkemeden günümüze cami, türbe, han hamamın erkekler kısmı ve medresenin bir bölümü ulaşmıştır. 17. ve 18. yüzyıllarda büyük zarar gören cami III. Osman tarafından yenilenmiştir. 1827 yangınından sonra II. Mahmud tarafından 1828’de tamir ettirilmiş ve hünkar mahfili ilave edilmiştir. Caminin avlusundaki çeşme ve sebil ise Darüssaade Ağası Mustafa Ağa tarafından yaptırılmıştır. Caminin arkasında Mahmud Paşa’nın türbesi bulunuyor. Sekizgen planlı türbenin içi oldukça sadedir. Türbenin ortasında mermer bir kaidenin üstünde Mahmud Paşa’nın sandukası, kapı tarafında ise oğlunun sandukası yer alır. Cami ile türbe arasında bulunan hazirede ise saray mensupları ile yüksek dereceli din ve devlet büyüklerinin kabirleri bulunur.” Avlu da bulunan Mahmudpaşa Türbesi restorasyonda olduğundan göremedik. Avlu dışından Vezirhanı Caddesinden türbeyi dıştan fotoğraflıyoruz. Tek kubbesi, sekizgen yapısı ve çinileriyle estetik ve diğer örneklerinden farklı gözüküyor. Türbenin caddeye açılan avlu kapısı üzerinde tek satır 2 sütun kitabe yer alıyor (Mücevher söyledim târîh-i taʻmîrini edip îcâb / “Münevver türbe-i Mahmûd Paşa oldu zînet-yâb” H. 1243 / M. 1827-28 — Lüzumu üzerine tamir tarihini mücevher tarihle “Nurlu Mahmut Paşa Türbesi pek süslü ve güzel oldu” diye söyledim). Mahmudpaşa Cami Vezirhanı Caddesi çıkışı çapraz karşısında komşusu Nuruosmaniye Külliyesi unsurlarını görmeye başlıyoruz.