DARPHANE-İ AMİRE
Darphane-i Amire Avlu Kapısı Yeniden Yapım Kitabesi (4 satır-4 sütun) Ḥażret-i Sulṭān-ı Maḥmūd Ḫān-ı ḫāḳān-ı be-nām Tām eder nām-ı hümāyūnı ʿayār-ı sikkeyi Tabʿ-ı naḳḳādı ṭutup miʿyār-ı ḥikmetde redīf İntiẓām-ı dīn ü devletle nis̱ār-ı sikkeyi Eyledi tevsīʿini fermān bu kenz-i aʿẓamın Maḳṣad-ı ʿālī çoğaltmakdır şümār-ı sikkeyi Dāġdār-ı reşk olur seyr eyledikçe ḳurṣ-ı māh Sāyesinde iʿṭibār-ı ber-ḳarār-ı sikkeyi Ḫātem-i mihre değişmez nāḳıd-ı rengīn-i ḫayāl İsm-i sāmisiyle naḳş-ı zer-nigār-ı sikkeyi Tā ebed revnaḳ verip kevne o şems-i salṭanat Beẕl ede āfāḳa necm-i tābdār-ı sikkeyi Ḥüsn-i iḳbāli ola ārāyiş-i rūy-ı zemīn Ḫaṭṭ-ı tuġrası ede tezyīn ʿiẕār-ı sikkeyi Yazdı Pertev bendesi tārīḫini tāmmü’l-ʿayār Ḳıldı zīb ābād Maḥmūd Ḫān bu dār-ı sikkeyi el-Faḳīr Yesārīzāde Muṣṭafā İzzet ġufire lehumā 1248 http://www.ottomaninscriptions.com/E.T.:22.11.2022) |
Yine Gülhane Parkının önündeyiz. Parka girmeden Topkapı Sarayı Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzesi tabelasını takip ederek Osman Hamdibey Yokuşundan çıkıyoruz. Sol tarafımızda İstanbul Arkeoloji Müzesi, sağ yanımızda ise Darphane Binası duvarları yer alıyor. Müzeye girmeden yokuş yukarı çıkmaya devam. Burada güvenlik noktasından geçerek Topkapı Sarayı Müze Kapısı ve Aya İrini Kilisesinin de kapısının açıldığı büyükçe bir dış avluya giriyoruz. Bir çoğumuz III. Ahmet Çeşmesinin oradan Bab-ı Hümayün Kapısından avluya girmiştir. Topkapı Sarayı Müzesine girmek için önce dış kapı güvenlik noktasından geçerek dış avluya ulaşıyorsunuz. Sonra isterseniz müzeye giriyorsunuz. Güvenlik noktasından geçtikten sonra yokuş bitmiş oluyor. Avlu ve avluya açılan yapıları fotoğraflıyoruz. Avlu oldukça bakımlı. Koca çınar ağaçları tarihi yapılarla güzel bir desen oluşturmuş. Yokuşu bitirip dümdüz avluya girdiğimizde sağ tarafa ilerlediğimizde yüksek girişi olan görkemli avlu kapısı dikkatimizi çekiyor. Bu yapının Darphane-i Amire olduğunu öğreniyoruz. Avlu kapısı üzerinde ortasında rozet içerisinde hilal ve yıldız, sağında ve solunda 4’er satır, 2’şer sütunluk kitabesi yer alıyor (Hilal ve yıldız yerinde büyük ihtimal tuğra yer alıyordu). Araştırmalarımızda kitabenin ilk kitabesi değil, yeniden yapıldığına dair kitabe olduğunu öğreniyoruz. Kapının yanında bulunan mermer tabelada “T.C. Darphane ve Damga Matbaası” yazısını okuyoruz. Darphane binası 1139 tarihinde III. Ahmet Döneminde açılışı yapılmıştır (1726-1727). Yeniden onarımı ise 1248 yılında yapılmıştır (1832 – 1833). Darphane avlu kapısının sol tarafında dar kalıplı, teknesi, musluğu yerinde güzel bir çeşme yer alıyor.