ÇATLADIKAPI GEÇİDİ

Ahırkapıdan surdışına çıkmıştık. Çatladıkapı Geçidinden ise tekrar suriçine giriyoruz. Aksakal Sokağından yokuş yukarı çıkıyoruz. 

11- Çatladıkapı
Eski Bizans saraylarının en önemlilerinden olan Bukoleon Sarayı’nın limanına açılan kapısı olan Çatladıkapı, ismini yan tarafında bulunan burçlardan birinin 1532 yılındaki depremde çatlamış olmasından almaktadır. Celal Esad Arseven, kapının yanında Jüstinyen Sarayının harabelerinin olduğunu ve kapının iki yanında bulunan mermer sütunların üzerinden bulunan yazının Ayasofya Meydanındaki İmparator Jüstinyen heykeli kaidesine ait olduğunu belirtir. Kapının Bizans döneminde Porto Ferra (Demirkapı) olarak adlandırıldığını yazan İhtifalci Mehmet Ziya Bey bunun sebebinin de Roma’dan İstanbul’a nakledilen somaki sütunun Çemberlitaş Meydanına götürüleceği yol güzergâhına göçük yaşanmaması için bir nevi demir yolu döşenmesinden kaynaklandığını anlatır. Çatladıkapı ve Demirkapı’nın iki ayrı kapılar olduğu Millingen tarafından tam olarak tespit edilmiştir. Gyllius, zamanında kapının yanında bulunan mermerden mamul arslan heykeline nispetle Arslankapısı olarak isimlendirildiğini ve limanı süsleyen ayı heykellerinden dolayı da Leonclavius’un, kapıyı Ayılarkapısı olarak aktardığını söyler. Günümüzde mevcut olmayan kapının kitabesi Arkeoloji müzesinde bulunmaktadır.

Bu bölüm, Kara Tarafı Sur Kapıları başlığı altında Fatih GÜLDAL tarafından kaleme alınmıştır.
Kaynak:
Dersaadet’in Sur Kapıları, Editör; Yusuf ÇAĞLAR, Metinler; Semavi EYİCE, Süheyl ÜNVER, Fatih GÜLDAL, Ömer Faruk ŞERİFOĞLU, Proje Koordinasyon; SUR ÇELİK KAPI