CANFEDA HATUN ÇEŞMESİ

CANFEDA HATUN ÇEŞMESİ
İnşa Tarihi: H. 1195 / M. 1780-1781
Banisi:
Adres:
Yeniden Tamir / İnşa Tarihi: H. 1264 / M. 1847-1848
Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi):
İnşa Kitabesi
Sahibetü’l-hayrât ve’l-hasenât merhûme
Kethüda Cânfedâ Kadın aleyhirrahmeti ve’l-gufrân
Tamir Kitabesi
1 Eb’ül-hayrât olan Abdülmecîd Hanı kerîm Mevlâ
Müeyyed kıl makâm-ı şevket-ârâsında peyveste

2 Ahâlî Enderûn yekser olupdur muhyî-i hayrât
Zamân-ı devletinde köhne evkâf oldu nev-reste

3 Ki ez-cümle bu çeşme-sâr icrâsı ne hoş oldu
Mukaddem bir içim su bulmaz idi bunda bir haste

4 Hayât-ı câvidân buldu mahallât cümleten ez-ser
Harâb-âbâd iken maʽmûr edince Şevknihâl Uste

5 Selâmî geldi bir hâtif dedi cevher gibi târîh
Safâ-yâb ber-bekâ ola sarâyda Hâznedâr Uste

Kaynak: https://kulturenvanteri.com/

(E.T.: 24.8.2022)

Gedikpaşa Caddesinden aşağı doğru inerek solda bulunan Gedikpaşa Camii Sokağına giriyoruz. Solda köşede tarihi bir çeşme ve karşısında camiyi görüyoruz. Çeşme, Gedikpaşa Camii Sokağı ile Sucu Baki Sokağı köşesinde yer alıyor. Araştırmalarımızda çeşmenin isminin Canfeda Hatun Çeşmesi olduğunu öğreniyoruz. Yapım tarihi 1195 olan çeşme 1264 yılında Şevkinhal Usta tarafından tamir edilmiştir. Çeşme cephesi oldukça süslü, kitabelerin yanında bir çok sembol bulunmaktadır. Orta kısımda yer alan ayna yapısı yanında yanlarda daha çok lavabo benzeri küçük yapılar bulunuyor. Teknesi sağlam, ortadaki aynanın musluğu bulunmaktadır. Çatının hemen altında ortada güneş motifli rozetin ortasında Abdulmecid’e ait tuğra yer almaktadır. Tuğranın her iki yanında ikişer adet uçları düğümlü kumaş veya perde motifi yer almaktadır. Ne anlama geliyor bilmiyorum. Tuğranın altında ilk iki ve son iki satır tek sütun olmak üzere toplam 7 satırlık tamir kitabesi bulunuyor. Kitabenin dört bir köşesinde kabartma hilal ve yıldız resmedilmiş. İnşa kitabesi ise Sucu Baki Sokağına bakan sol üst köşede yer alıyor. 2 satırlık kitabenin altında 1195 tarihi not düşülmüş. Çeşmenin iki cephesi binalara bitişik. Yapısı küpten biraz farklı olarak Dikdörtgen prizmaya benziyor. Çeşmenin karşısında Divan-ı Ali Cami yer alıyor.