BALA TEKKESİ SEBİL VE ÇEŞMESİ
BALA TEKKESİ SEBİL VE ÇEŞMESİ |
İnşa Tarihi: H.1309 (M.1891-1892) |
Banisi: Perestü Kadın |
Adres: Silivri Mahallesi Tekke Maslağı Sokağı |
Yeniden Tamir / İnşa Tarihi: |
Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi): |
Bala Tekkesi Sebil ve Çeşmesi Kitabesi Gel oku besmele iç çeşmeden bir ab-ı ruh-efza Dahi elhamdülillah eyle sünneti icra Mükemmel oluyor? Hamd u sena bu veçhe-i has üzre İde hak illet-i atşa şifa ender şifa i’ta Çeharüm kadını Abdülmecid Hanın Perestu nam Kim anı ba’is itti böyle Hazret-i Mevla Bu hayra maksadı feyz almadır ruh-ı azizinden Yapıp bu çeşmeyi ayn-ı mürüvvet eyledi icra Sebil ile muvakkithane zeyn etmiş cenahaynın Bu hünmet eylemez mi zü’l-cenahayn olduğun ima Okunsun fatiha ruh-i mukaddeslerine pirin Cenab-ı Hacı Şeyh Seyyid Ali mürşid-i dil-derya Bu hayratın delili Şeyh Mehemmed Sadeddin oldu Kim oldur post-nişin-i dergeh-i bala-yı dil-ara Şehid-i Kerbela aşkında cari selsebil abı Kim içse bu duayı eylesin ba’isine ifa Revan-ı şeyh-i merhumu idüp müstağrak-ı rahmet Muammer eylesun ba’islerinde Rabb-i bi-hemta Kalender kaldırup yed-i su-yı hakka yaz bu tarihi Su iç ma-i hayatın aynıdır bu çeşme-i bala Nemmakahu el-fakir ed-dai Ali Rıza İskenderi Ve ce’alna mine’l-mali küfle şey’in hayy. Sadakallahü’l azim Ve sekahüm Rabbuhüm şaraben tahura Sadakallahü’l azim Kaynak: https://kulturenvanteri.com/ (E.T:23.1.2023) |
Tekke Maslağı Sokağında ilerliyoruz. Sokak sağa doğru kıvrılıyor. Önümüze solda tek katlı uzunlamasına devam eden pembe boyalı sade bir bina ve uzakta bir cami çıkıyor. Bu tarihi binanın şu an Silivrikapı Anaokulu olarak kullanıldığını tabelasından anlıyoruz. Sağımızda anaokulu, sokakta ilerliyoruz. Anaokulunun bitiminde sokağın sağında -özellikle çatı kısmı- onarılmayı bekleyen tarihi yapıları görüyoruz. Binanın her iki ucunda türbelerde olduğu gibi dışarıya bombeli sebiller yer alıyor. Sebillerin ortasında estetik güzel bir çeşme bulunuyor. Bala Tekkesi Sebil ve Çeşmesi. Sebil ve çeşmeyi H.1309 (M.1891-1892) yılında Perestü Kadın yaptırmıştır. Çeşme acil restore edilmeyi bekliyor. Çeşmenin musluğu yok. Atalarımız bir çeşme deyip geçmemişler. Şu ana kadar gördüğüm işçiliği, zarafeti en yüksek çeşme budur diye düşünüyorum. Emeği geçenlere Rabbim rahmet etsin. Sebil ve çeşmelerin üst kısmında baştan başa uzanan, yeşil zemin üzerinde iki satır ve tek satır kitabe bulunmaktadır. 29 nisan 2022 tarihinde bölgeye gittiğimde çeşmenin restorasyon amacıyla etrafının çevrelendiğini gördük. 24 Eylül 2023 günü ise gezimizde restorasyonun büyük oranda bittiğini sebil ve çeşme cephelerinin yenilendiğini büyük bir mutlulukla gördük. Sebillerin dışarı taşan bölümünde 3 cephenin üzerinde 2 satır tek sütunluk kitabe sarmaktadır. Çeşmelerin üzerinde ise iki veya tek satırlık kitabe iki sebil arasında yer almaktadır.
İBB-İSKİ-İstanbul Tarihi Çeşmeler Külliyatı C:1 S: 166-167 sayfasında şu bilgiler verilmiş: “Banisi Perestü Kadın Abdülmecid’in eşidir. Babasının ruhu için bir külliye inşa ettirmiş, ayrıca bu çeşmeyi de kitabesinden anlaşıldığı kadarıyla Bala Tekkesi şeyhi Muhammed Sadettin Efendi vesilesi ile yaptırmıştır. İki kenarda dört sütunla ayrılmış, basık kemerlerle biçimlendirilmiş üç pencereli, yarım altıgen planlı dışa taşkın çıkmalar görülmektedir. Soldaki su hazinesine bağlantılı sebilhane ve sağdaki muvakkithane olarak tahsis edilmiştir. Bu iki yapının ortasında mermer kaplı yüzey üzerinde, köşeli sütunlarla hareketlendirilmiş, stilize akantüs yapraklarıyla süslenmiş, dalgalı cephesiyle barok üslüpta bir çeşmedir.”