Aya İrini Tamir kitabesi (1. kitabe – 1157 tarihli) (6 satır, 5 sütun) Maẓhar-ı fetḥ ü ẓafer ḳuṭb-ı meġāzī-pīrā Ḫusrev-i ḳalʿa-güşā Ḥażret-i Sulṭān Maḥmūd Saʿy-i bisyār ile ṣarf eylemede evḳātıŋ Cemʿ-i ālāt-ı cihāda o şeh-i dād-nümūd Döndü altun ṭopa devrinde onuŋ Ṭop-ḫāne Zīb ü zīverle olup ṭarḥı metīn ü meşdūd Ne ḳadar cāy-ı mühimmāt-ı ġazā kim vardır Mā-ḥaṣal oldu zamānında cedīd ü bih-būd İşte ez-cümle bu beytü’ş-şeref-i esliḥayı Ḳıldı terfīʿ edip eyvān-ı siphre maḥṣūd Ḳalıp aʿdā gibi olmuşdu ḫarāba müşrif Gerdiş-i dehr ile aḥşābı olup ḫāk-ālūd Dedi kim ḳullarımıŋ cāy-ı mühimmātından Ne revādır ki ola revnāk-ı ʿumrān nābūd Eyleyip ḥāṣılı tecdīdine fermān etdi Kār-gīr olmaġ içün emr-i hümāyūnu vürūd O Süleymān-ı zamān āhene ġarḳ etdi onuŋ Der ü dīvārını mānende-i zırh-ı Dāvūd Cebe ṣatsa nola gerdūne mübahāt ederek Rifʿat-ı şān ile bu beyt-i mühimmāt-cünūd Olmada ẕirve-i bāmında o fānūs-ı laṭīf Hem-çü ḫurşīd-i żiyā-baḫş-ı felek şevk-efzūd Sen de inṣāf ḳıl ey Zāl-ı sipihr-i fertūt Ḳanġı kişverde bu ḥāletleri etdiŋ meşhūd Böyle şāhinşeh-i ẕī-şānıŋ ederse şāyān Rūz u şeb medḥ ü s̱enāsıyla cihān güft ü şünūd Düşmenin kahr edip Allāh livāsın manṣūr ʿÖmrün efzūn ede devletle Ḫüdā-yı maʿbūd Oldu tecdīdine tārīḫ-i bihīn ey Rahmī Ḳıldı bünyād cebe-ḫāneyi Sulṭān Maḥmūd 1157  Kaynak: http://www.ottomaninscriptions.com/ (E.T.: 19.10.2023)

Aya İrini Tamir kitabesi (2. kitabe) 1139 (6 satır, 5 sütun) Şehinşāh-ı meġāzī-pīşe Sulṭān Aḥmed-i S̱ālis̱ K’olur lerzende Behrām eylese tīġ-i cihādın yād O Rüstem-heybet ü Destān-şecāʿat Ḳahramān-ṣavlet K’olur bir ṣadmesi berhem-zen-i ṣad Neyrem ü Geşvād O İskender-meniş kim ẕāt-ı ẕī-şān-ı hümāyūnu Sedād u rüşd ile mümtāz-ı ʿālem mefḫar-ı emcād Sipāh-ı şevketi ġayret-fezā-yı cān-ı İskender Mühimmāt-ı cihādı maverā-yı ḥayṭa-i iʿdād Alıp Īrān zemīnin sürḫ-serden seyf-i ḳāṭıʿla Kimin ḳatl ü kimin dīn-i mübīnle eyledi irşād Ferīdūn-menzilet Cem-menḳabet ḫāḳān-ı heft iklīm Şeh-i ʿālem yegāne ḫüsrev-i ẕī-şān-ı Kisrā-dād Vücūd-ı pāki tābān olalı burc-ı ḫilāfetde Cihānıŋ her günü oldu meserret-baḫş-ı ṣad aʿyād Ḫudā’ya ḥamd ü şükrolsun ki ol ḫāḳān-o ẕī-şānıŋ Zamān-ı devletinde oldu hep virāneler ābād Ḥuṣūṣā kim bu dār-ı esliḥa luṭf-ı ’amīminden Olup taʿmīr olmuşdur hemān gūyā ki nev-bünyād Muḥaḳḳar ḳalmak el-ḥaḳ nā-sezā idi ederlerken Gürūḥ-ı ġāzīyān-ı dīn ü devlet ondan istimdād Şehinşāh-ı cihānıŋ luṭfu ol pejmürde endāmı Ḳılıp iḥyā yeŋiden oldu zīb ü zīneti müzdād Hele el-ḥaḳ ʿaceb müstaḥkem ü ʿālī es̱er oldu ʿAceb pāk ü metīn tarḥ eyledi bünyādını üstād Firāz-ı ḳubbede fānūs-ı zībā-yı zer-endūdu Ḳıbāb-ı āsumān üstünde gūyā mihr-i nūr-īḳād Hemīşe Ḥaḳ ḳılıp ol şehriyārın şevketin efzūn Cihāna dāʿimā ḥükm eylesin ber-vech-i istiʿdād Düşürdüm Şehriyā itmāmına bir bī-bedel tārīḫ Bu dār-ı esliḥa revnāk-nümūn oldu mübārek-bād 1139 resemehu ed-dāʿī Veliyyüddīn ġufire lehu  Kaynak: http://www.ottomaninscriptions.com/ (E.T.: 19.10.2023)

Darphane binasının yanında Ayasofya Camiinin minyatürü Aya İrini Kilisesi yer alıyor. Bina halen müze olarak kullanılıyor (Aya İrini Anıt Müzesi). Müzenin girişinde büyük ihtimal sonradan yapılmış, son cemaat yeri gibi kubbe bir yapı bulunuyor. Müzeye giriş kapısının üzerinde oldukça uzun -şimdiye kadar gördükleri arasında belki de en uzun) Osmanlıca kitabeyi görüyoruz. Kitabe 2 ayrı kitabenin birleşiminden oluşuyor. Her bir kitabe 6 satır, 5 sütun olarak yer alıyor. En üstteki kitabenin sol alt köşesinde 1157 tarihi bulunurken, alttakinde ise 1139 tarihi not düşülmüş (1726 – 1727). Bu da Darphane’nin açılış tarihine denk geliyor. Kilise, 1846 yılında Tophane Müşiri Fethi Ahmed Paşa’nın girişimleriyle “Mecma-i Esliha-i Atika” ve “Mecma-i asar-i Atika” ( Eski Silahlar ve Eski Eserler Müzesi) ismi ile Osmanlı’nın ilk müzesi olmuştur. Giriş kapısının her iki köşesinde Osmanlı Hilal ve yıldız yer alıyor. Kapının her iki yanında pencere boyutunda rengarenk işlemeler yer alıyor. Kubbe ise farklı bir desen ve motiflerle dönemin sanatını yansıtıyor. Müze giriş ücreti oldukça pahalı. Üstelik Müze kartta geçerli değil. Milli Saraylara bağlı. (23.9.2022 tarihi itibariyle giriş bileti 120-TL) . Müzenin yanında yer alan ayaklı tabelada: “Aya irini Kilisesi ilk olarak 4. yüzyılda inşa edilmiş, 532 yılında geçirdiği yangın sonrasında Doğu Roma İmparatoru Justinianus tarafından 548 yılında yeniden yaptırılmıştır. Üç nefli bazilikal planlı yapı; ana mekan (naos), narteks (giriş) ve atrium (avlu) olarak üç bölümden oluşur. Apsis yarım kubbesinde, altın yaldızlı mozaik zemin üzerinde geniş kollu bir haç vardır; apsis kemerinde ise Tevrat’tan alınmış ve “Yeryüzünde yaptığı güzel icraatla cennet mekânına yükselişini sağlayanın adı Tanrı’dır” anlamına gelen bir yazı bulunuyor.” Kiliseyi birçok cepheden fotoğraflıyoruz. Kilisenin yanında avludaki tek işletme Konyalı Restaurant ve Kafe yer alıyor.