AHMET PAŞA SIBYAN MEKTEBİ

Hacı Ahmet Paşa Mektebi Kitabesi 10 satır – 2 sütun = 10 beyit 1 Dâver-i dâd-meniş Hazret-i Sultân Mahmûd Revnak-ı saltanat ârâyiş-i dîn ü dünyâ 2 Eyledi Hazret-i Hakk ol şeh-i âlî-bahta Böyle bir sadr-ı hayr-hâh-ı kerem-kârı atâ 3 Sadr-ı âlî-himem ol fâzıl-ı allâme-şiyem Mazhar-ı feyz-i ezel mâ-hasal-ı lutf-ı Hüdâ 4 Kasem eylersem ger Mushafa olmam hânis Gelmedi sadra onun gibi vezîr-i dânâ 5 Muktedâ-yı eser sâdık u hulûs-ı kalbi Mazhar oldu nice âsâra bi-tevfîk-i Hüdâ 6 İşte ez-cümle bu zîbende muallim-hâne Dâldir âyet-i ihlâsına bî-reyb ü riyâ 7 Dâr-ı ilm oldu heman eyledi ihyâ-ı ulûm Ki sebâk-hânı sezâ olsa fühûl-ı ulemâ 8 Hak mübarek ede bu hayr-ı icâbet-eseri Nice âsâra dahi ide muvaffak Mevlâ 9 Ni’metâ sen dahi gel eyle duaya âgâz Pâdişâh ile mu’ammer ede ol sadrı Hüdâ 10 ….…. âleme bu târîh ile tâ müjde sala “İlme kân oldu bu nev mekteb-i Ahmed Paşa” H. 1153 / M. 1740-41

1 Adaleti huy haline getirmiş olan Sultan Mahmut Hazretleri, saltanatın, din ve dünyanın süsüdür. 2 Allah, o talihi yüksek padişaha cömert ve hayır işlerini seven, yüce himmetli, ilim ahlaklı, 3 fazıl, Allah’ın feyzinin bereketi ve O’nun lütfunun eseri bir vezir ihsan etti. 4 Vezaret makamına onun gibi bilgili bir vezir gelmediğine dair Mushaf’a yemin etsem yalan olmaz. 5 Bu örnek alınan bir eserdir. Kalbinin doğruluk ve safveti Allah’ın yardımıyla birçok esere mazhar oldu. 6 Kısacası bu güzel mektep şüphesiz ihlâsına delildir. 7Öğrencileri akıllı ve zeki bilginler olsa yaraşacak olan ilim yuvası derhal ilmin ihyasına başladı. 8 Bu hayır eserini Allah mübarek etsin ve Mevla, nice eser yaptırmaya muvaffak eylesin. 9 Ey Nimet, sen de gel duaya başla. Allah, o veziriazamı padişah ile birlikte yaşatsın. 10 “Bu yeni Ahmet Paşa mektebi ilmin ocağı oldu” tarihiyle âleme müjde salsın. (Kaynak: Kitabelerin Kitabı Fatih E.T: 10.4.2025)

Dar sokaktan hiç sapmadan Yokuş Çeşmesi Sokağına kadar ilerliyoruz. (Kargı Sk – Hobyar Mektebi Sk – Yokuş Çeşmesi Sk). Karşımızda Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi yer alıyor. Bu sokak çift yönlü olarak Koca Mustafa Paşa Caddesinden başlayarak Küçük Langa Caddesine kadar iniyor. Yokuş Çeşmesi sokaktan aşağı doğru yani denize doğru- ilerliyoruz. Sağımızda sokak boyunca aşağı kadar Hastane yer alıyor. Solumuzda tarihi bir yapı bulunuyor. Araştırmalarımızda burasının Ahmet Paşa Sıbyan Mektebi olduğunu anlıyoruz. Okul 19.yüzyılda yaptırılmış. Okul, halen bir il derneği tarafından kullanılıyor.

10 Nisan 2025 tarihinde bölgeden geçerken bu kez yokuş yukarı Ahmet Paşa Sıbyan Mektebini sağımıza alarak çıkıyoruz. Bu kez mektebin sağ üst köşesindeki kuş evi ve dernek binasının giriş kapısının sol yanındaki duvarda 2 sütun 10 satırlık sıbyan mektebine ait kitabeyi görüyoruz. Kitabesinden okulun Hicri 1153 tarihinde, I. Mahmud zamanında, Vezir Ahmet Paşa tarafından yaptırıldığı anlaşılıyor (M. 1740-41). Kitabenin bulunduğu duvar yol seviyesinden yukarıda olduğu için bahse konu hazireyi göremedim. Bir sonraki sefere diğer sokaktan veya bina içerisine girerek hazireyi fotoğraflamaya çalışacağım.