AĞA KAPISI-Bâb-ı Meşîhat- Fetvahane

AĞA KAPISI-Bâb-ı Meşîhat- Fetvahane Kitabesi İl Müftülüğü Avlu Girişi Kapı Üstü-Dış-Fetva Yokuşu (5 satır, 4 sütun) 1 Devleti dâim ola hazret-i Han Mahmud’un Sâyesinde olup âsûde hemîşe ulemâ Seyf ü hâmeyle idüp destini Mevlâ teyîd Bir eline kılıç aldı bir eline fetva  2 Hakk-ı nimet ne imiş bilmeyenlerin hali budur Âb-ı tîğ u kalemi kıldı ocağı itfâ Nice nush itdiler ol şirzime-i mekrûha Ulemanın sözünü eylemediler isgâ  3 Âkibet yerlerin Allah nasîb etti bize Dar-ı Fetvaları itmiş idi anlar yağma Ömrü olcukça mübarek ide bi’l-istihkâk Müfti-i a’lem olan Tahir efendi’ye Hüdâ  4 Nûr-ı adli ile mahv itti zalâm-ı zulmü Rûz u şeb eyleyelimn hüsrev-i devrâna dua Melce-i ümmet ide  haşre kadar bâbını Hak Dura ol şâh-ı cihân tâ dura şer’-i Mevlâ  5 Hâk-i pây-i şeh-i devrâna teşekkür kıldı İki cevher gibi tarihle izzet-i füzelâ Ağa Kapısı’nı virdi bize Sultan Mahmud Bâb-ı tezvir idi hak kıldı makam-ı iftâ (1241)   GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE: 1 Mahmut Han’ın devleti daim olsun Sayesinde bütün ulema rahata erdi Kılıç ile kalemini kuvvetlendirsin Mevla Bir eline kılıç aldı bir eline fetva 2 Hakkın nimetini bilmeyenlerin hali budur Kalemin suyu söndürdü ocağı Ne çok nasihat ettiler o kötü topluluğa Ulemanın sözünü dinlemediler 3 Akıbet bu Allah nasip etti mekanlarını bize Fetvahaneyi onlar etmişti yağma Ömrü  oldukça muvaffak etsin Alemin müftüsü Tahir Efendi’yi Allah 4 Adl ( II.Mahmut’un mahlası) nuru ile yok etti zulmü Her daim dua edelim zamanın sultanına Şer’i Mevla durana dek o sultan da dursun 5 Devrin sultanının ayağının toprağına teşekkür kıldı İki cevher gibi tarihle izzetli alimler Ağa Kapısı’nı verdi bize Sultan Mahmut Bozguncuların kapısıydı Hak kıldı fetva makamı (1826)  Kitabeyi Keçecizade İzzet Molla kaleme almıştır. Hat ise Yesarizade Mustafa  Efendi’ye aittir. Haber: www.dünyabullteni.net (E.T:21.7.2022) AĞA KAPISI-Bâb-ı Meşîhat- Fetvahane Kitabesi İl Müftülüğü Avlu Girişi Kapı Üstü-İç-Fetva Yokuşu (Osmanlı armasının altında 4 satır 2 sütun) 1 Şeh-i taht-ı hilafet hazret-i Abdülhamid Han’ın Vücûdı bâ’is-i asayiş-i ümran-ı alemdir 2 Bina-yı devleti fikr-i metîni eyledi tecdid Her işde mazhar-ı te’yld-i Hak ol Şah-ı a’zamdır. 3 Bu dar-ı dil-nişini itdi ol Şah-ı güzln ihya Dua-yı izdiyad-ı ömrü ehl-i şer’e elzemdir 4 Cemal-i itmamına sa’y ile yazdım cevherin tarih Sicill-i şer’i hıfza bu mahal bir cây-ı muhkemdir. 1306 Kaynak: www.ktp.isam.org.tr E.T.:21.7.2022) 1 Hilafet tahtının padişahı Abdülhamid Han Hazretleri’nin vücudu, asayiş sebebi ve âlemin refahıdır. 2 Her işte Allah’ın desteğine mazhar olan o büyük padişahın sapasağlam fikri, devlet binasını yeniledi. 3 Bu gönül alan meskeni o seçkin padişah ihya etti. Ömrünün uzun olması için dua etmek Müslümanlar için şarttır. 4 Ey Cemal, tamamlanışına, gayret gösterip mücevher tarih yazdım: “Hukuk kayıtlarını korumak için burası sağlam bir yerdir.” Kaynak: Fatih Belediyesi Kitabelerin Kitabı Fatih (E.T: 10.9.2023)

Süleymaniye Cami avlusunun bu kez İl Müftülüğü tarafından çıkıyoruz. Şifahane Sokakta İl Müftülüğü ek hizmet binası yer alıyor. Ana bina ise Şifahane Caddesinin bitiminde tam karşıda. Bir başka deyiş ile Şifahane Caddesi ile Fetva Yokuşu Sokağının kesiştiği noktada bulunuyor. Yüksekçe olan giriş kapısının üzerinde 1241 tarihli 4 satır 5 sütun kitabe bulunmaktadır. Kapının en üs kısmında ise Osmanlı Devlet Arması hemen altında 1309 tarihli 4 satır 2 sütun kitabe yer alıyor. Bina ilk yapıldığında Seraskerlik Makamı olarak kullanılmakta iken, yeniçeriliğin kaldırılması ile Şeyhülislamlık Makamına tahsis edilmiştir. Osmanlı Devleti’nin en yüksek memurlarından biri olan Yeniçeri Ağasının görev yaptığı şu anda İstanbul Müftülüğü hizmet binalarının bulunduğu yer kısaca “Ağa Kapısı” olarak adlandırılmıştır. Ağa Kapısı, etrafı yüksek duvarlarla çevrili bir sahada, içinde adeta Hünkar Sarayı gibi çeşitli köşkleri, selamlık, harem ve hizmet daireleri ile atölyelerden oluşan büyük bir kompleks idi. Ancak, ahşap olması sebebiyle 1660, 1750, 1771 ve 1782 yangınlarından etkilenmiş ve her defasında yeniden inşa ettirilmiştir.

İstanbul Müftülüğünün web sitesinde tarihçe hakkında şu bilgiler verilmiş: “Osmanlı Devleti’nin en yüksek memurlarından biri olan Yeniçeri Ağası’nın görev yaptığı şu anda İstanbul Müftülüğü hizmet binalarının bulunduğu yer kısaca “Ağa Kapısı” olarak adlandırılmıştır. Ağa Kapısı, etrafı yüksek duvarlarla çevrili bir sahada, içinde adeta Hünkar Sarayı gibi çeşitli köşkleri, selamlık, harem ve hizmet daireleri ile atölyelerden oluşan büyük bir kompleks idi. Ancak, ahşap olması sebebiyle 1660, 1750, 1771 ve 1782 yangınlarından etkilenmiş ve her defasında yeniden inşa ettirilmiştir. Yeniçeri Ağası’nın makamı olarak kullanılan Ağa Kapısı Sarayı, Yeniçeri Teşkilatı’nın 1826 yılında kaldırılarak yerine Asakir-i Mansûre kurulması sebebiyle, Şeyhülislam’a tahsis edilmiştir. Sultan II.Mahmud, Ağa Kapısı’nın Şeyhü’l-islamlara tahsisi için yazdığı fermanda, Yeniçeriliğin bütün hatıralarını silip unutturmak için Ağa Kapısı adını da yasaklayarak, buraya “Bâb-ı Meşîhat- Fetvahane” denilmesini istemiştir.
Meşihat Dairesi, 1826’da çıkan yangın sebebiyle, bir yıl sonra 22 Ekim 1827 tarihinde Ağa Kapısı’na nakledilmiştir.
Cumhuriyet Döneminde, 3 Mart 1924 tarihinde Şeyhülislamlık lağvedildiğinde ise, bu binalar “İstanbul Müftülüğü”ne tahsis edilmiştir. Halen Müftülük olarak kullanılan bina da, Şeyhülislam Dairesi’nin Fetvahane Bölümü’dür. Kaynak: İstanbul Müftülüğü