RECAİ EFENDİ SIBYAN MEKTEBİ SEBİLİ VE ÇEŞMESİ Recai Mehmet Efendi Sıbyan Mektebi Sebil ve Çeşmesi

İnşa Tarihi: H. 1189 / M. 1775

Banisi:

Adres:

Yeniden Tamir / İnşa Tarihi:

Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi):

1a Recâî Mehmed nâm eminü’d-devle sâhib-i cûd Ki oldu zâtı câh-ı defteriye mâ-bihi’t-tebhîc 1b Li-vechillâh edip bu çeşme-sâr ü mektebi ibdâ Rızâ-yı Hakkı tahsil etdiğinde şüphe yoktur hiç 2a Duâsın su gibi etfâl-i devrân eyleyip ezber Dü âlemde ola bu hayr-ı cârî bâdî-i tefrîc 2b Teâlallâh zihî mâi’l-hayât-ı rûh-perver kim Letâfetle zülâl-i Adn ile hem-mâye-i temzîc 3a Senâ-kâr-ı kadîm ü müstedîmi bende-i Şâkir Muammâ-gûne târîhin eder bu beytten tahrîc 3b Bu târîh-i sebîlde eyleyip suyu başından sayd Dedi atşâna “Sâhib-hayr olan âbımdan el aç iç” H. 1189 1a Recai Mehmet adındaki cömert kimsenin zatı devlet defterinde güzelce yazılıdır. 1b Bu çeşme ve mektebi Allah için yapdırıp Hak rızasını kazandığında hiç şüphe yoktur. 2a Zamanın çocukları duasını su gibi ezber edip bu güzel eser, iki âlemde rahatlığa sebep olsun. 2b Allah yüce eylesin, ne de ruhu besleyen hayat suyu! Tatlılık ve yumuşaklıkta Adn cennetinin suyu ile aynı. 3a Eskiden beri ve her zaman övücüsü Şakir bendesi, muammalı tarihini şu beyitten çıkarır: 3b Bu sebilin tarihinde suyu başından avlayıp, susamışlara, “hayırlar sahibi olan suyumdan el aç, iç.”

Ayeti Kerimeler Sebilin sağındaki çeşmeler sağ 1-) “Allah kullarına çok lütufkârdır…” 42/ Şura 19.ayet Orta 2-) “…Önceden kendiniz için ne hayır yaparsanız onu Allah katında bulursunuz…” 2/Bakara 110 sol 3-) “Oradaki selsebil denilen bir pınardan.” 76/İnsan 18 orta çeşmenin üstü 4-) “…ve her canlıyı sudan yarattığımızı görmezler mi?…” 21/Enbiya 30

10 Mart 2024 tarihinde bölgeyi gezerken daha önce gördüğüm ancak bir türlü fotoğraflayamadığım Recai Efendi Sıbyan Mektebini fotoğraflama imkanı buluyoruz. Cemal Yener Tosyalı Caddesi üzerinde bulunan iki katlı bina mektebe ait estetik görünümlü Recai Efendi Sıbyan Mektebi Sebil ve Çeşmesi göz dolduruyor. Bina zamanla yol seviyesinin altında kalmış. Kitabelerin altında yazan tarihten anladığımıza göre 1189 tarihinde yapılmış (M 1775). Binanın tam ortasında dışa yarım daire şeklinde çıkıntısı ile Sebil yer alıyor. Sebilin solunda bina giriş kapısı ve iki küçük çeşme yer alırken, sağında çeşme ve çeşmenin her iki yanında iki küçük çeşme yer alıyor. Yani sebilin her iki yanındaki çeşmeler simetrik olarak yer alıyor. Sağda yer alan ana çeşme ve iki küçük çeşmenin her birinin üzerinde ayeti kerimelerden parçalar yer alıyor. Ayrıca ana çeşmenin üzerinde de ayeti kerimeden parça yer alıyor (42/ Şura 19–> 2/Bakara 110 –> 76/İnsan 18 –> 21/Enbiya 30). Çeşmelerin musluğu bulunmuyor. Ana çeşmenin teknesi sağlam. Sebilin üzerinde 3 adet, 4’er satırlık kitabe yer almaktadır. Solda mektebin giriş kapısının hemen üzerinde “Ölüm kaderi olduğu halde dünyayı talep edene şaşarım!” manasına gelen bir satırlık kitabe yer alırken onun üzerinde 2 sütun, 3 satır kitabe yer alıyor. Sağdaki çeşmenin üzerinde Maşallah… soldaki küçük çeşmenin üzerinde ise İnsan suresinin 21.ayeti kerimesin son kısmı mealen “…rableri onlara tertemiz bir içecek verir.” yer almaktadır.