KAPTAN-I DERYA BASMACIZADE İBRAHİM PAŞA SEBİLİ

İnşa Tarihi: H. 1120 / M. 1708-1709

Banisi:

Adres:

Yeniden Tamir / İnşa Tarihi:

Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi):

1a Hâcı İbrahîm Paşa menbâʽ-ı bahr-i kerem Kâpudân-ı asr-ı Sultân Ahmed-i behcet-asîl 1b Şâh-ı vâlâ-menkabet Dârâ-yı İskender-hadem Pâdişâh-ı rubʽ-ı meskûn hâdim-i beyt-i Halîl 2a Adl ü insâf ü zekâ vü rüşd-i zâtın fehm edip Âsaf-ı yektâ Ali Paşa’yı etdikde vekîl 2b Vakt-i endekte Nizâm’ül-mülkü mensî eyledi Hüsn-i tedbîrinde hak bu olamaz ana adîl 3a Kâʽbe-i maksûda ashâb-ı safâ saʽy eylesin Çünkü oldu râh-ı Hakka istikametle delîl 3b Âsaf-i sânî çerâğ-ı rûşen-i paşayı gör Lemʽa-pâş ola İlâhî kevne tâ rûz-ı rahîl 4a Hayr-ı mahz idi vücûdu mahz-ı hayra sarf edip Fî-sebilillâh su gibi mâlını etdi sebîl 4b Bu sebîl ü câmiʽ ü hammâmı hayrât eyledi Rûz-ı mahşerde vire Bârî Hudâ ecr-i cezîl 5a Zevrak-ı ikbâli seyrân eyledikçe âlemi Seyl-i bârân-veş ola a’dâsının ömrü acîl 5b Ferdi-i şîrîn-edâ târîh-i itmâmın dedi “Yapdı İbrahîm Paşa ayn-ı Zemzem’dir sebîl” H. 1120 / M. 1708-1709 1a Kerem denizinin kaynağı, kutlu Sultan Ahmet devrinin kaptanı Hacı İbrahim Paşa’dır. 1b Şanı yüce şah, hizmetçileri İskender olan Dârâ, yeryüzünün padişahı, 2a Kâbe’nin hizmetkârı, adaleti, insafı, zekâsı ve kabiliyetini anlayarak biricik vezir Ali Paşa’yı kendisine vekil tayin ettiğinde o, 2b kısa sürede Nizamülmülk’ü unutturdu. Doğrusu devlet işlerindeki güzel tedbirlerinin benzeri bulunmaz. 3a Hak yoluna dosdoğru bir yol olduğu için (S) safa ehli, emel Kâbe’sine saʽy etsin. 3b İkinci vezirin parlak kandilini gör. İlahi, kıyamet gününe kadar yeryüzüne ışık saçsın. 4a Zatı hayrın ta kendisiydi, onu hayır işlerine sarf edip malını Allah yolunda su gibi sebil etti. 4b Bu sebil, cami ve hamamı yaptırdığı için Allah, mahşer gününde karşılığını bolca versin. 5a İkbal kayığı âlemi dolaştıkça düşmanlarının ömrü sağnak yağmur gibi akıp geçsin. 5b 0Tatlı sözlü Ferdî, tamamlanma tarihini söyledi: “İbrahim Paşa Zemzem çeşmesi gibi bir sebil yaptırdı.” Kaynak: Fatih Belediyesi Kitabelerin Kitabı Fatih (E.T: 9.9.2023)

İletişim Fakültesini geçtikten hemen sonra köşedeki tarihi yapı ve cami dikkatleri çekiyor. Bir kapısı Kaptanı Derya İbrahimpaşa Sokağına diğer kapısı Besim Ömerpaşa Caddesine açılan Kaptanı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camiini kapıları kapalı olduğundan dıştan fotoğraflayabildik. Köşedeki 5 kemerli Kaptanı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Sebili restore edilmeyi bekliyor. Her kemerin altında 2 satır 2 sütun kitabe yer almaktadır. Tavanı acilen onarılmayı bekliyor. Külliye içerisinde sebilden başka, sıbyan mektebi, hazire bulunuyor. Ümit Yaşar Doğanay Sokağına bakan avlu duvarında pencere üstünde kitabe yer alıyor. Cami avlusundaki geniş hazireyi fotoğrafladıktan sonra avlu giriş kapısının solunda bulunan tabelasından cami hakkında bilgi ediniyoruz: “Ve yine borçlu ve hapiste olan Müslüman fukaralara senede bir akça sadaka verile…” Cami, 18. yüzyılda İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır. Basmacızade ailesinin bilinen en eski üyelerinden olan Basmacızade İbrahim Paşa 19 Aralık 1706 tarihinde 3. Ahmet tarafından Vezirlik makamına, sonrasında Kaptan-ı Derya görevine yükselmiştir…” Caminin aynı isimli içte kalan sokağından bir çok fotoğraf karesi yakaladık. Cami kapalı olduğundan içeri giremedik. Avlu kapısından Cami giriş kapısının üzerinde bulunan yeşil zemin üzerine 3 satır olarak yazılı kitabe bulunuyor. (Ayrıntılı bilgi için İslam Ansiklopedisi İBRÂHİM PAŞA KÜLLİYESİ maddesi,E.T:13.7.2022)