KAPTAN-I DERYA BASMACIZADE İBRAHİM PAŞA SEBİLİ

KAPTAN-I DERYA
BASMACIZADE İBRAHİM PAŞA SEBİLİ
İnşa Tarihi: H. 1120 / M. 1708-1709
Banisi:
Adres:
Yeniden Tamir / İnşa Tarihi:
Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi):
1a Hâcı İbrahîm Paşa menbâʽ-ı bahr-i kerem
Kâpudân-ı asr-ı Sultân Ahmed-i behcet-asîl
1b Şâh-ı vâlâ-menkabet Dârâ-yı İskender-hadem
Pâdişâh-ı rubʽ-ı meskûn hâdim-i beyt-i Halîl

2a Adl ü insâf ü zekâ vü rüşd-i zâtın fehm edip
Âsaf-ı yektâ Ali Paşa’yı etdikde vekîl
2b Vakt-i endekte Nizâm’ül-mülkü mensî eyledi
Hüsn-i tedbîrinde hak bu olamaz ana adîl

3a Kâʽbe-i maksûda ashâb-ı safâ saʽy eylesin
Çünkü oldu râh-ı Hakka istikametle delîl
3b Âsaf-i sânî çerâğ-ı rûşen-i paşayı gör
Lemʽa-pâş ola İlâhî kevne tâ rûz-ı rahîl

4a Hayr-ı mahz idi vücûdu mahz-ı hayra sarf edip
Fî-sebilillâh su gibi mâlını etdi sebîl
4b Bu sebîl ü câmiʽ ü hammâmı hayrât eyledi
Rûz-ı mahşerde vire Bârî Hudâ ecr-i cezîl

5a Zevrak-ı ikbâli seyrân eyledikçe âlemi
Seyl-i bârân-veş ola a’dâsının ömrü acîl
5b Ferdi-i şîrîn-edâ târîh-i itmâmın dedi
“Yapdı İbrahîm Paşa ayn-ı Zemzem’dir sebîl”
H. 1120 / M. 1708-1709

1a Kerem denizinin kaynağı, kutlu
Sultan Ahmet devrinin kaptanı Hacı
İbrahim Paşa’dır.
1b Şanı yüce şah,
hizmetçileri İskender olan Dârâ,
yeryüzünün padişahı,

2a Kâbe’nin hizmetkârı, adaleti, insafı, zekâsı
ve kabiliyetini anlayarak biricik
vezir Ali Paşa’yı kendisine vekil
tayin ettiğinde o,
2b kısa sürede Nizamülmülk’ü unutturdu.
Doğrusu devlet işlerindeki güzel tedbirlerinin
benzeri bulunmaz.

3a Hak yoluna dosdoğru bir yol olduğu için (S)
safa ehli, emel Kâbe’sine saʽy etsin.
3b İkinci vezirin parlak kandilini
gör. İlahi, kıyamet gününe kadar
yeryüzüne ışık saçsın.

4a Zatı hayrın ta kendisiydi, onu hayır işlerine
sarf edip malını Allah yolunda su gibi sebil etti.
4b Bu sebil, cami ve hamamı yaptırdığı için Allah,
mahşer gününde karşılığını bolca versin.

5a İkbal kayığı âlemi dolaştıkça
düşmanlarının ömrü sağnak
yağmur gibi akıp geçsin.
5b 0Tatlı sözlü Ferdî, tamamlanma tarihini
söyledi: “İbrahim Paşa Zemzem çeşmesi gibi
bir sebil yaptırdı.”

Kaynak: Fatih Belediyesi Kitabelerin Kitabı Fatih
(E.T: 9.9.2023)

İletişim Fakültesini geçtikten hemen sonra köşedeki tarihi yapı ve cami dikkatleri çekiyor. Bir kapısı Kaptanı Derya İbrahimpaşa Sokağına diğer kapısı Besim Ömerpaşa Caddesine açılan Kaptanı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camiini kapıları kapalı olduğundan dıştan fotoğraflayabildik. Köşedeki 5 kemerli Kaptanı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Sebili restore edilmeyi bekliyor. Her kemerin altında 2 satır 2 sütun kitabe yer almaktadır. Tavanı acilen onarılmayı bekliyor. Külliye içerisinde sebilden başka, sıbyan mektebi, hazire bulunuyor. Ümit Yaşar Doğanay Sokağına bakan avlu duvarında pencere üstünde kitabe yer alıyor. Cami avlusundaki geniş hazireyi fotoğrafladıktan sonra avlu giriş kapısının solunda bulunan tabelasından cami hakkında bilgi ediniyoruz: “Ve yine borçlu ve hapiste olan Müslüman fukaralara senede bir akça sadaka verile…” Cami, 18. yüzyılda İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır. Basmacızade ailesinin bilinen en eski üyelerinden olan Basmacızade İbrahim Paşa 19 Aralık 1706 tarihinde 3. Ahmet tarafından Vezirlik makamına, sonrasında Kaptan-ı Derya görevine yükselmiştir…” Caminin aynı isimli içte kalan sokağından bir çok fotoğraf karesi yakaladık. Cami kapalı olduğundan içeri giremedik. Avlu kapısından Cami giriş kapısının üzerinde bulunan yeşil zemin üzerine 3 satır olarak yazılı kitabe bulunuyor. (Ayrıntılı bilgi için İslam Ansiklopedisi İBRÂHİM PAŞA KÜLLİYESİ maddesi,E.T:13.7.2022)