KADIRGA MEYDAN ÇEŞMESİ-Acı Su Çeşmesi

1 Ekim 2025 tarihinde daha önce Kadırga Limanı Caddesi Çeşmesi olarak not aldığım, Kadırga Meydan Çeşmesini fotoğraflıyorum. Kare planlı çeşmenin yalnızca caddeye bakan cephesinde iki sivri kemerli niş yer alıyor. Her nişte birer lüle bulunuyor. Çeşmenin diğer iki cephesi binalarla kapatılmış. “Çeşmenin sivri kemerli mimari düzeni, Osmanlı klasik dönem yapı özelliklerini yansıtmaktadır. Bu üsluba bakılarak, çeşmenin 16. yüzyıl ortaları veya 17. yüzyıl başlarında inşa edilmiş olabileceği söylenebilir.

İsimlendirme konusunda kaynaklar arasında farklılıklar göze çarpmaktadır: Bazı kaynaklarda hemen yakındaki Sultan Süleyman Çeşmesi, Kadırga Meydan Çeşmesi olarak anılmaktadır. Yine bazı sitelerde ise Bu çeşmeye -Kadırga Meydan Çeşmesine-, Kadırga Limanı Caddesi Çeşmesi ismi verilmiş. İstanbul Üniversitesi Yayınlarında yer alan akademik bir çalışmada¹ ise çeşme, “Acı Su Çeşmesi” tanımlanmıştır. Yani isimlerde karışıklık olmuş. Ya da birden fazla isimlendirme de olabilir.

İstanbul Hizmet Vakfı Sitesinde Acı Su Çeşmesi hakkında şu bilgiler yer alıyor: Çeşmenin yapım dönemi Kanuni dönemi verilmiş. Mimarı olarak ise Mimar Sinan verilmiş. Fotoğraftan da anlaşıldığı kadarıyla 1998 yılında önce çeşme, yol seviyesinin altında kalmış. 1998 yılında Vakıf tarafından restore edilen çeşmenin sponsoru İbrahim Kefeli olmuş. Çeşme restorasyon öncesinde “Kesme küfeki taştan yapılma çeşme yarısına kadar yol kodunun altında toprağa gömülü halde bulunuyordu. Cephesi iki nişli ve iki merkezi kemerli bu tarihi çeşmenin taşları tahrip olmuştu. Tonozlu haznesi horasan harç sıvalıydı, içi çöp doluydu. Haznesi bitişik parseldeki yapının altındaydı. Harap ve kullanılmaz durumdaydı.” Restorasyon sonrası ise: “Haznesiyle beraber yol kotunun altında kalan iki nişli çeşme gerekli teknik çalışmalar yapılarak, yol kotuna çıkartıldı. Benzeri pek az olan çift nişli çeşmenin Eminönü Hizmet Vakfı tarafından onarılmasıyla İstanbul özgün bir tarihi eser kazanmış oldu.”²

İstanbul’un Kayıp Bir Limanında Kayıp Bir Osmanlı Meydanı: Kontaskalion / Kadırga Limanı / Kadırga Meydanı (E.T.:4.10.2025) ↩︎
Tarihi Acı Su Çeşmesi (İstanbul Hizmet Vakfı-E.T.:4.10.2025) ↩︎