HACI BEŞİRAĞA ÇEŞMESİ-Ayasofya Su Terazisi Bitişiği

HACI BEŞİRAĞA ÇEŞMESİ Ayasofya Su Terazisi bitişiği

İnşa Tarihi:

Banisi:

Adres:

Yeniden Tamir / İnşa Tarihi:

Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi):

Hacı Beşir Ağa Çeşmesi Kitabesi; Yapılış Tarihi: H.1157 / M.1744-1745 1 Cenâb-ı âb-rûy-ı husrevân Sultân Mahmûdun Cihân sîr-âb-ı feyz-i çeşme-sâr-ı lûtfudur hakkâ 2 Edip her gûşesinde âlemin sad gûne hayr îcâd Cihânı kıldı âbâd ol hıdîvv-i maʽdelet-fermâ 3 Onun tesîridir kim işte bu âb-ı musaffâyı Ağa-yı ekrem-i dârü’s-saâde eyledi icrâ 4 Zehî ağa-yı Bermek-meşreb ü Hâtem-tabiat kim Onun şâdâb-ı feyz-i cûy-bâr-ı lûtfudur dünyâ 5 Revân oldukça yâ Rabb cûy-bâr-ı çeşme-i hurşîd Ola sîr-âb-ı feyz-i devleti dünyâ vü mâ-fihâ 6 Hurûf-ı bî-nukatle Rahmiyâ târîhin işrâb et Suvardı dehri hakkâ hayr-ı cârîyle Beşir Ağa 7 Ketebe kitabesinin okunuşu; Ketebe el-hakir Beşir hafız hazreti şehriyari (Kaynak: https://kulturenvanteri.com/ E.T.:8.10.2022)

Ayasofya Su Terazisini fotoğraflarken arkasında Ayasofya Camii ihtişamıyla karede yerini alıyor. Su terazisini Şeftali Sokaktan fotoğrafladık. Caddenin köşesine kadar gelmeden soldan Şeftali Sokağa girip, Alemdar Caddesine çıktık. Bu sebeple Bu su terazisinin bulunduğu yerde ki Milyon Taşı (Milion) ve Hacı Beşirağa Çeşmesini uzaktan fotoğraflayabildik. Fotoğrafları sonradan eklemek üzere taş ve çeşme hakkında bilgi verelim. Hacı Beşirağa Çeşmesi 1157 / 1744-45 tarihinde yaptırılmış. Çeşmenin, 6 satır, 2 sütundan oluşan kitabesi bulunuyor. Çeşmenin cephesi her gün binlerce insanın geçtiği oldukça kalabalık bir bölgede, caddenin tam sola aşağı Gülhane’ye doğru kıvrıldığı hakim bir köşede bulunuyor. Sırtınızı çeşmeye döndüğünüzde Ayasofya Camii, Sultan Ahmet Meydanının bir kısmı gözüküyor.

Yukarıda yazılanlardan farklı olarak, İstanbul Tarihi Çeşmeler Külliyatında: “Darüssaâde Ağası olan Hacı Beşir Ağanın 219 ciltlik kütüphanesinin bugün Süleymaniye Kütüphanesinde bulunduğunu okuyoruz. Beşir Ağa pek çok çeşme yaptırmış ve de kütüphane kurdurmuştur. Eyüp Cami avlusunda medfundur. Kendisinden sonra bu görevi yürüten Hafız Beşilr Ağa ile Hacı Beşir Ağa’yı karıştırmamak gerekir. Çeşme tek cepheli ve kiremit örtülüdür. Geni saçağının altında yalın bir korniş cepheyi dolaşmaktadır. Yapının iki tarafında içe bakan köşeleri pahlı birer konsol bulunmaktadır. İçerlikli olarak yerleştirilmiş ve yatay iki S kıvrımının üzerinde yükselen kısa sütunlara oturan altı satırlık kitabesi görülmektedir. Kitabenin altında, S kıvrımlarına oturan, iki yanında birer topuz bulunan yuvarlak kemer bulunur. İki sütunçenin başlıkları üzerinden geçen silmenin altında, yan kenarlarının uçları içe kıvrık, üst kenarının uçları dışa dönen çerçevenin içinde musluk yeri görülmektedir.” (İSKİ, İstanbul Tarihi Çeşmeler Külliyatı, C:1, S: 139-140)