NİŞANCI MEHMET PAŞA CAMİİ (Atikali)

Duamızı ettikten sonra artık Nişancı Mehmet Paşa Camiine girebiliriz. Cami avlusunda da hazire bulunmaktadır. Basitçe duvara iliştirilmiş yazıda: “Banisinden dolayı külliye, “Nişancı Külliyesi”, Nişancı Paşa Külliyesi, Cedit Nişancı Mehmet Paşa Külliyesi, Boyalı Mehmet Paşa Külliyesi isimleriyle anılır. Külliye, cami, türbe, iki medrese, sebil ve hazireden oluşuyor. Külliyeye daha sonra bir tekke ilave edilmiştir. Bu tekke maalesef günümze ulaşmamıştır. Yapının banisi Sultan III. Murat dönemi kubbe altı vezirlerinden Nişancı Mehmet Paşa inşa ettirmiştir. Hazirede medfun bulunan bazı zatlar: Nişancı Mehmet Paşa, Kasiri Tarikatı Şeyhlerinden Abdül Hilmi Efendi Hz., …” Caminin giriş kapısının tam karşısında onarılmayı bekleyen sırtını Sertarikzâde Tekkesine dayamış Ebu Bekir Ağa Çeşmesi bulunmaktadır. Nihayet Nişancı Mehmed Paşa Camisine giriyoruz. Cami orta büyüklükte geniş avlusu olan, avlunun tam ortasında şadırvan bulunan güzel bir cami. Avludan içeri girdiğimizde etraf birden sessizleşiyor. Camiye giriş gösterişli yüksekçe bir kapıdan giriş yapıyoruz. Kapının her iki yanında tuğra ve hemen altında kitabe bulunmaktadır. Sağdaki kitabe 6 satır soldaki kitabe 7 satırdan oluşuyor. Giriş kapısının üzerinde yine tuğra ve 4 uzun satır bulunmaktadır. Tahmin ettiğim kadarıyla tuğralar restore edildikten sonra orijinalinde olmadığı halde konulmuş gibi. Cami Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş. Hekimoğlu Ali Paşa Camiine benziyor. Mimar Sinan’ın son eseri olduğu, hatta tamamlamağa ömrü yetmediği, talebelerinden birisinin tamamladığı rivayet edilir. Ortada ana kubbe yanlarda küçük kubbeler. Son cemaat yerinde dikdörtgen kubbe ve bunun her iki tarafında 2 yuvarlak kubbe bulunmaktadır. Cami avlusuna çok sayıda kabrin yer aldığı hazire ve Nişancı Mehmed Paşa Türbesi bulunmaktadır. Türbe kapalı olduğundan içerisini camdan fotoğraflayabildim. İçeride bir tek sanduka bulunuyordu. “Kapısının üzerinde bânisinin yazmış olduğu manzum kitâbeye göre sekizgen planlı ve kubbeli yapıyı Mehmed Paşa sağlığında yaptırmış, 1003’te (1594) ölümü üzerine buraya defnedilmiştir. Caminin kuzeydoğusunda iki avlu kapısı arasında yer alan türbe tamamen kesme taştandır. Mermerden, baklavalı başlıklı dört sütuna oturan revak kısmında üzeri beyaz-kırmızı taşlardan palmet motifli geçmeli kemerli giriş kapısının iki yanında da birer niş yer almaktadır. Alt kat pencereleri mermer söveli, üst kattakiler petek şebekeli olan türbenin içi oldukça sadedir.” (Ayrıntılı Bilgi için Diyanet İslam Ansiklopedisi Nişancı Mehmet Paşa Külliyesi maddesi E.T:11.2.2022)

Nişancı Mehmed Paşa Cami
İnşa Kitabesi
Arapça’dan Tercüme

İçinde toplanılarak Allah’a ibadeti sağlayacak bu yüce yapı, “Allah’ın mescidlerini, yalnız, Allah’a ve ahiret gününe iman edenler
ma’mur kılarlar.” (et-Tevbe / 18) ayetinin hakiki manasına eren, Yüce Allah’ın lutfuyla, Pir Ahmet oğlu Mehmet, -ki o, Sultanoğlu Sultan
Selim Han oğlu Sultan Murat’ın (Allah, hilafetini ve devletini daim kılsın) veziridir Hazretlerinin emriyle inşasına H. 992 / M. 1584-85 başlanmış, Yüce Allah’ın izni ve vezir Mehmet Paşa’nın himmetiyle H. 997 / M. 1588-8 tamamlanarak ibadete açılmıştır.