MESİH MEHMET PAŞA CAMİİ

MESİH MEHMET PAŞA CAMİİ Mesih (Ali) Paşa Camii

İnşa Tarihi: H. 994 /1585 -86

Banisi: Mesih Mehmed Paşa

Adres: Hırka-i Şerif Mahallesi

Yeniden Tamir / İnşa Tarihi: 1935 ve 2022

Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi):

Mesih (Ali) Paşa Camii Cümle Kapısı Kitabesi -Sağ 2 satır – 2 sütun 1 Hamdülillâh âsaf-i âdil muvahhid pâk-din Eyledi bu câmiin bünyâdını bî-kâl ü kîl 2 Etti ihyâ vahy-i Hak ile çün ol Îsa-nefes Vuslat-ı Hakka tarîk-i cennete oldu delîl 1 Hamdolsun, tevhid ehli, dini temiz, adaletli vezir hiçbir lakırtıya yer bırakmaksızın bu camiyi yaptırdı. 2 O İsa nefesli, Allah’ın vahyi ile mabedi ihya etti; Allah’a erişmeye, cennet yoluna kılavuz oldu.

Mesih (Ali) Paşa Camii Cümle Kapısı Kitabesi -Sol 2 satır – 2 sütun 1 Ol vezîr-i aʻzâmın nâmı Mesîh-i can-fezâ Dü cihânda âb-ı maksûdun Hudâyâ kıl sebîl 2 Hâtif-i kudsî dedi itmâmının târîhini “Bu makâm oldu ibâdet-gâh-ı makbûl-i Celîl” H. 994 / M. 1585-86 1 Ey Allah’ım, adı can bahşeden Mesih (olan) o yüce vezirin dilekleri suyunu iki cihanda akıt. 2 Gaybın mukaddes sesi tarihini şöyle söyledi: “Bu yer, celâl sahibi Allah’ın kabul ettiği bir mabet oldu (Kaynak: Kitabelerin Kitabı Fatih E.T: 12.1.2024)

Mesih (Ali) Paşa Camii Cümle Kapısı Kitabesi -Orta 2 satır Meali: Yeryüzünde olan her canlı fanidir. Fakat azamet ve ikram sahibi olan Rabbinin zatı bakidir.” (er-Rahman / 26 -27.)

Akseki Caddesinden hafifçe aşağı doğru yola devam ediyoruz. Caminin köşesinde Akseki Caddesini, Kadı Sokağı kesiyor. Akseki Caddesi tekrar devam ediyor. Hemen köşede tek katlı Fatih Halk Eğitim Binasını görüyoruz. Cadde sola doğru kıvrılarak uzuyor. Dönemecin bittiği yol düzleştiğinde sağda okul inşaatını görüyoruz. Kısa bir ilerleyişten sonra Akseki Caddesini kesen Eski Ali Paşa Caddesine ulaşıyoruz. Sağa dönerek ilerliyoruz. Karşımıza Vakıflar tarafından restorasyonu devam eden Mesih Mehmet Paşa Camii çıkıyor. Yönümüze göre solda kalan caminin üst çatı kısımlarını ve minarelerini görebiliyoruz. Caddenin bitiminde köşede tarihi Mesih Mehmet Paşa Çeşmesini görüyoruz. 

EK: 12 Ocak 2024 cuma günü yolum Mesih (Ali Paşa Camiine düştü. Restorasyon bitmiş cami ibadete açılmıştı. Öncelikle caminin isminde karar kılmak gerekiyor. Cami avlusundaki mermer tabela ve Hırka-i Şerif İlkokulunun avlu girişinde Mesih (Ali) Paşa Camii yazıyordu. Mermer tabelada yazılanları okuduğumuzda konuyu anlıyoruz: “Sultan III.Murad devri vezir-i azamlarından Hadım Mesih Mehmed Paşa tarafından H. 994 /1585 -86 tarihinde yaptırılmıştır. Kaynaklarda Mimar Sinan’a ait olarak gösterilen esere talebesi Davud Ağa’nın katkısı ihtimali vardır. Halk arasında Mesih Ali Paşa Camii olarak anılmasının sebebi ise muhtemelen eskiden civarında bulunan Mesih Ali Paşa Camii ile ilgilidir. Kesme taştan inşa edilmiş duvarların kuşattığı mekânı sekiz sütunun desteklediği bir ana kubbe örter. Ana kubbenin etrafından küçük yarım kubbeler, mihrab sofasını kapatan bir yarım kubbe ve mahfillerin üzerinde üçer küçük kubbe örtü sistemini tamamlar. Zeminin eğimi yüzünden cami fevkani olarak yapılmış batı cephesinin alt katında bir sıra dükkan yer almıştır. Osmanlı mimarisinin klasik devir eseri olan yapı 1894 yılındaki depremde hasar görmüş, 1935 yılında bir tamirat geçirmiştir. Mihrab tarafındaki hazire duvarının dışında tamir görmüş çeşmeler mevcuttur. Caminin banisi avludaki türbede medfundur.” Cami avlusuna Akşemsettin caddesine bakan kapısından girdim. Camii daha ilk görünüşte Mimar Sinan eserlerini andırıyor. Avlu etrafı revaklarla çevrelenmiş. Avlu ortasında üstü açık, etrafı demir korkulukla kapatılmış Mesih Mehmet Paşa Türbesi bulunmaktadır. Cami giriş kapısı üzerinde (cümle kapısı) iki satırlık Rahman 26 ve 27.ayeti kerimeler ve her iki yan duvarda karşılıklı 2 satır, 2 sütun kitabe alıyor. Cami oldukça ferah. Mihrap kısmı minber ile sınırlanmış, dar tutulmuş. Mihrap üzerinde ayeti kerime yer alıyor. Cami içerisinde pencere üzerlerinde yer alan çiniler ve ayeti kerimeler oldukça güzel ve uyumlu olarak yer almış. Avluya çıktığımda, abdest alınan revakların tam ortasında bulunan 2 uzun satırlık kitabe dikkatimi çekiyor. Kitabede hadisi şerif yer alıyor. Giriş yaptığım avlu kapısından tekrar çıkış yapıyorum. Caminin bu bölümünde Mesih Ali Paşa Camii Haziresi yer alıyor.