KÜÇÜK AYASOFYA CAMİİ

İnşa Tarihi:

Banisi:

Adres: ….Mahallesi

Yeniden Tamir / İnşa Tarihi:

Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi):

Küçük Ayasofya Camii İnşa Kitabesi Allah’a hamdolsun. O kimse ki hem dindar, hem de Hz. Muhammed (selam ve salat ona olsun.) ümmetine büyük bir hayr yaptıracak kadar himmet sahibidir. Bu binayı yükselten ve sağlamlaştıran, padişah katında söz sahibi, güçlü, dinin keskin kılıcı, Allah’ın dinine yardım eden Hüseyin Bey’dir. İnşallah bu gayretiyle Allah katında da seçkin kullar arasında yer alacak. Bu eserin kiliseden camiye dönüştürülmesine ve tamirine H. 908 Cemaziyelevvel / M. 1502 senesinin Kasım ayında başlanmış ve nihayet H. 911 Receb / M. 1505 senesinin Aralık ayında tamamlanmıştır. Kaynak: Fatih Belediyesi Kitabelerin Kitabı Fatih (E.T:19.6.2022)

Rüstem Paşa Çeşmesinin hemen yanındaki Küçük Ayasofya Camii Sokağa giriyoruz. Bugünkü gezimizin en önemli yapılarından birisini daha göreceğiz. Cami uzaktan tek minaresi yüksek olmayan kubbesiyle dikkati çekiyor. Caminin etrafı açılmış, yeşil alan haline getirilmiş. Uzaktan bir kaç kare fotoğraf çektikten sonra cami avlu kapısının girişindeki prizma tabeladan şu bilgileri okuyoruz:  “Bizans İmparatoru I. Jüstinyen ve karısı Thedora tarafından 527 – 536 yılları arasında Aya Sergios ve Bachos Kilisesi adıyla yaptırılan kilisedir. 1497 yılında Sultan II. Beyazıt dönemi Topkapı Sarayı Darüssade ağası Hüseyin Ağa döneminde camiye çevrilmiştir. Yapının sekiz köşeli ana kubbesi bulunmaktadır. Kareye yakın bir dikdörtgen içinde yer alan bu sekizgenin kenarları bir kemer, bir yarım kubbe olarak sıralanmaktadır. Kilisede, fresko veya mozaik yoktur. Buna karşılık, pembe ve yeşil somaki sütunlar ve mermer levhalarla süslenmiştir. Cami bahçesinin güney kısmında;  24 odalı, geniş bahçeli ve ortasında şadırvanı olan Hüseyin Ağa Medresesi yer  almaktadır. Medrese Yesevi Vakfı  tarafından restore  edilmiş ve Türk El  Sanatlarının hizmetine verilmiştir. Yakınında  Kesikbaş Hüseyin Ağa  Türbesi yer alır. Yapı 1836 ve 1956 yıllarında iki onarım  görmüş, muhtelif kurşun ve  sıvaları yenilenmiş, tek  minaresi önemli ölçüde onarılmıştır.”  Caminin girişinde sağdaki tabelada ise kısaca bilgi verilmiş, Farklı olarak yapım tarihi ve Darüssade yerine Babussade yazımı yer almış. Fatih Belediyesinin hazırladığı girişte solda bulunan tabelada ise farklı olarak “I. Jüstiyen’in bir olay üzerine rüyasına giren azizler adına yaptırdığı, “Sergius ve Bacchus Kilisesi”, 1505 yılında camiye çevrilir, camiye çevrildiğinde Ayasofya’ya benzerliği nedeniyle Küçük Ayasofya ismi verilir. Camiye çevrildikten sonra yapı bir çok değişiklik geçirmiştir. Tüm iç süslemeler değiştirilmiş. Osmanlı mimari özelliğin göre bir çok pencere açılmış, bazı pencereler ise kapatılmıştır. Camiye en büyük zararı 1870 – 71 yılları arasında yapılan demiryolu vermiştir. Bu zararı en aza indirmek için 1877 yılında duvar örülmüştür.”