HİDAYET CAMİİ
 |
| HİDAYET CAMİİ |
| İnşa Tarihi: 1229 / 1813 |
| Banisi: Sultan II. Mahmud |
| Adres: |
| Yeniden Tamir / İnşa Tarihi: 1305 / 1887 |
| Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi): |
| Hidayet Cami Avlu Girişi Kitabesi ( 1 Şeh-i Gâzî Hân Mahmûd dürr-i bahr-i himmet ü cûd O hıdîve Rabb-i Maʻbûd kerem etti bî-nihâye 2 Hak o şâh-ı ser-firâzı keremiyle kıldı gâzî O şehin dahi niyâzı bu idi hemân Hudâya 3 Himemiyle mülk ü millet bulur emn ü zevk ü râhat O hıdîv-i âli-himmet eder âlemi himâye 4 Ne kemâli hûb-meşreb keremin cihân görür hep Kerem eyle sen de Yâ Rab o şeh-i melek-likâya 5 Şeh-i kâm-rân ü kâmil keremi cihâna şâmil Hasenât ü hayra mâil heme saʻy eder rızâya 6 O yegâne şâh-ı vâlâ yeni maʻbed etti inşâ Ne güzel yapıldı ammâ bu mahall-i dil-güşâya 7 Gele beş vakit cemaat ede sıdk ile ibâdet O şehinşehe nihâyet kıla ref‘-i yed duaya 8 Olup avn-i Hakk’a mazhar ola dâimâ muzaffer Kıla düşmanı müdemmer o şeh-i gazâ-hikâye 9 Biri çıktı Vâsıf-âsâ dedi yaz nev târîh a‘lâ “Ne güzîde hayr hakkâ yeni câmiʻü’l-hidâye” H. 1229 / M. 1814-15 1 Himmet ve cömertlik denizi, Gâzi padişah Mahmud Han’a, kendisine ibadet edilen Allah sonsuz cömertlikte bulundu. 2 Allah, o yüce padişahı keremiyle gazi kıldı ki o şahın Allah’a duası da bu idi. 3 Himmetleriyle memleket ve millet güvenlik, zevk ve rahat bulur, o himmeti yüce sultan dünyayı korur. 4 Kemali ne hoş, cömertliğini bütün âlem görür; ey Allah’ım sen de o melek yüzlüye kerem eyle. 5 Cömertliği dünyayı tutan olgun ve mesut padişah, güzellikler ve hayırlara eğilimlidir, Allah’ın rızasına gayret eder. 6 O biricik yüce şah, yeni mabet yaptırdı, üstelik bu gönül açıcı yere ne güzel ne güzel yapıldı. 7 Cemaat beş vakit gelsin, doğrulukla ibadet etsin, o şahlar şahına sonsuz dua için ellerini kaldırsın. 8 O tüm hayatı gazâ olan padişah, Allah’ın yardımına mazhariyetle daima muzaffer olarak düşmanı yok etsin. 9 Vâsıf gibi birisi çıktı ve ‘güzel bir tarih söyle’ dedi: “Hakikaten Hidayet Camii, ne seçkin bir hayır eseri!” (Kaynak: Kitabelerin Kitabı Fatih E.T: 27.11.2022) |
Ankara Caddesine kadar ilerleyip, bir arka sokağa Yalıköşkü Caddesine geçiyoruz. Sokakta ilerliyoruz. Sokak sonuna doğru sola kıvrılıyor. Tam kıvrım yerinde karşımıza Hidayet Camii çıkıyor. Sanki yeni bir buluş gerçekleştirmiş gibi seviniyoruz. Cami avlu kapısı saçaklı çatısı, çatı ortasında bulunan küçücük bir kubbesi ile güzel görünüyor. Genişçe kemerli kapısının üzerinde 5 satır, 4 sütun kitabesi bulunuyor (Kitabe metni dipnottadır). Avlu kapısının sağındaki mermer tabelada Hidayet Caminin banileri olarak Sultan II. Mahmud ve Sultan II. Abdülhamid gösteriliyor. Avludan içeri girdiğimizde sağda caminin alt katı bulunuyor. Kapının hemen yanından yukarı doğru merdivenle çıkıldığında caminin ana girişine ulaşılmış oluyor. Cami kapalıydı. Caminin önünde yer alan tabeladan şunları okuyoruz: “Hidayet Cami Sultan II. Mahmud tarafından 1229 / 1813 yılında ahşap olarak yaptırılmıştır. Camiye güney kısmından girildiğinde -Yalıköşkü Caddesi- avlu kapısının üzerinde Yesarizade Mustafa izzet hattı ile yazılı kitabesi bulunmaktadır. Sultan II. Mahmud’un yaptırdığı ahşap yapı harap hale gelince Sultan II. Abdülhamid 1305 / 1887 yılında camiyi bugünkü görünümüyle yeniden yaptırmıştır. Caminin giriş kapsındaki kitabe bu yenilenmeyi göstermektedir. Mimarı Fransız asıllı Alexsandre Vallaury’dir. 500 m2 üzerine inşa edilen cami, aslında iki katlı olarak gözükmektedir. Son bölüm ana ibadet mekânıdır. Cami kareye yakın planlıdır. Üst kata çıkış simetriğinde imam odası bulunmaktadır. Ana mekân kare planlıdır. Cami, doğu ve batı yönlerinde açılan birer büyük pencere ve kubbede yer alan 21 adet … ile aydınlatılmaktadır.” (Hümayun Mahfili de bulunan camiin eskiden iki imamı ve bir müstakil hatibi varmış. Selâtin camilerde bulunan bütün her şeyin olduğu cami, daha sonra birtakım tamirler geçirmiştir. Altında bir takım odaların bulunduğu Hidayet Camii’ne Yalıköşkü Caddesi tarafından girildiğinde, hemen karşıya gelen bir merdivenle çıkılmaktadır. Son cemaat mahalli’nin üzeri çatı ile kaplanmıştır. Tek şerefeli bir minaresi bulunmaktadır. Cami,1983 yılında onarılmış ve 2008 yılında da tekrar yeniden onarımdan geçmiştir” Kaynak: Fatih Kaymakamlığı E.T: 29.11.2022)
