FETHİYE CAMİİ
 |
| FETHİYE CAMİİ |
| İnşa Tarihi: Doğu Roma 13.yy sonları 1590’a doğru camiye dönüştürülmüştür |
| Banisi: Mikhail Glabas Tarkaniotes |
| Adres: Balat Mahallesi Fethiye Kapısı Sokak No:4 Fatih-İstanbul |
| HARİTADA GÖSTER (google.earth) HARİTADA GÖSTER (harita.istanbul) |
| Yeniden Tamir / İnşa Tarihi: H. 1262 / M. 1845-46 |
| Kitabesi (Osmanlıca Türkçesi): |
 |
| Fethiye Cami Kitabesi 5 satır ilk 4 satır 3 sütun, 5.satır 2 sütun= 7 beyit 1 İmâmü’l-müslimîn ü muktedâ-yı ehl-i imândır Hilâfet-menkabet Abdülmecîd Hân-ı kerem-pîrâ 2 Menâr-ı câmi‘-i ahdi ezân-ı sıyt-i adl ile Cihâna velvele-bahş-ı salâh olmaktadır hâlâ 3 O şeh mahfil-nişîn-i saltanat oldukça şevketle Selâmlık suffesi olsun harîm-i mescid-i dünyâ 4 Edip bu Câmi‘-i Fethiyye’nin ta‘mîrine himmet Binâsına küşâyiş verdi ki evvelkinden a‘lâ 5 Menâbirde okunsun nâm-ı pâki haşre dek Yâ Rab Cemâat eylesin huttâb-veş hayr-ı duâ îfâ 6 Görüldükte bu hayr-âsârı da ol şâh-ı devrânın Mücevher iki târîh eyledi Zîver kulu imlâ 7 “Ne ra‘nâ ma‘bed-i Fethiyyeyi kıldı nefâsetle” “Şeh-i Fâtih-nişân sultânımız Abdülmecîd ihya” H. 1262 / M. 1845-46 1 Müslümanların halifesi, cömertlikle bezenmiş Abdülmecit Han, müminlerin imamı ve ehl-i imanın önderidir. 2 Saltanatının camiinin minaresi adaletin sesi olan ezanla halen cihana sala okumaktadır. 3 O padişah azametle saltanat mahfilinde oturdukça selamlık suffesi dünya mescidinin harimi olsun. 4 Bu Fethiye Camii’nin tamirine himmet edip binasını öncekinden daha iyi bir şekilde yaptı. 5 Ey Rabbimiz, haşre değin temiz adı minberlerde okunsun. Cemaat, hatipler gibi hayır dualar etsin. 6 Zamanın şahının hayır eserleri görüldüğünde Ziver kulu iki mücevher tarih söyledi: 7 “Fethiye Camii’ni ne de güzel yaptı.” “Fatih gibi bir padişah olan sultanımız Abdülmecit ihya etti.” Kaynak: Fatih Belediyesi Kitabelerin Kitabı Fatih (E.T:7.5.2022) |
Fethiye Medresesi Sokağına dönüyoruz. Karşımıza tek katlı bir ortaokulun okulun duvarı çıkıyor. Sokak sağa kıvrılıyor. Okulun bitiminde tekrar sola dönerek Fethiye Camiine ulaşıyoruz. Caminin hemen karşısında Fethiye İmam Hatip Ortaokulu, devamında ise Recep Tayyip Erdoğan Anadolu İmam Hatip Lisesi yer alıyor. Fethiye Camii, kiliseden dönme. Restorasyonu yeni tamamlanmış; bazı bölümlerde çalışmalar hala sürüyor. Caminin çevresinde herhangi bir bilgilendirici tabela bulunmuyor. İslam Ansiklopedisinde yapı hakkında geniş bilgi verilmiş. Parça parça bazı kısımları burada aktarıyorum: “….İlk yapıldığında Meryem adına kurulmuş olan Teotokos Pammakaristos Manastırı’nın kilisesiydi. Evvelce aynı yerde bir kilise bulunduğu burada önceleri mevcut olan bir kitâbeden anlaşılıyordu. Bugün ortada olmayan bu kitâbe, burayı Ioannes Komnenos ile karısı Anna Dukaina’nın yaptırdıklarını bildiriyordu…. Bugün görülen kilise, Latin işgalinin (1204-1261) arkasından XIII. yüzyıl sonlarında Bizans sarayı ileri gelenlerinden Mikhail Glabas Tarkaniotes tarafından inşa ettirilmiştir. Kilise, Gürcistan ve Azerbaycan’ın fethi hâtırası olarak Fethiye Camii adıyla 1590’a doğru camiye dönüştürülmüştür… XIX. yüzyıl sonlarında medresenin üstüne Mimar Kemâleddin Bey’in çizdiği projeye göre bir ilkokul inşa edilmiş, avlu duvarları kaldırılarak külliyenin bütünlüğü yok edilmiştir.…“ 1
Öncelikle cami çevresinde fotoğraf çekiyorum. Ardından namaz için camiye giriyorum. Giriş kapısının üzerinde 5 satırlık bir kitabe yer alıyor. İlk 4 satır 3 sütun, son satır ise 2 satır düzeninde. Cami pırıl pırıl. İçerisinde sembolik mi yoksa gerçekten su var mı bilmediğim bir kuyu ve yanında helkeler bulunuyor. Mihrab, caminin tarihsel yapısına uygun düşmemiş, estetik de olmamış. Namazdan sonra Fethiye Medresesi Sokaktan Çarşamba’ya doğru Fethiye Caddesine doğru yöneliyoruz.
