AKŞEMSEDDİN CAMİİ

Keçeciler Caddesi üzeri tarihi mekanlar açısından zengin. caddede biraz daha ilerledikten sonra sağ yanımızda Atikali İlkokuluna rastlıyoruz. Okulu geçer geçmez kırmızı renkli minaresi ile bizi Akşemseddin Camii karşılıyor. Cami, keçeciler caddesi üzerinde diğer yanından yamak sokağın kestiği köşede yer alıyor. Kaldırımın üzerinde “Akşemseddin Hazretleri” hayatının yer aldığı, alt kısmında ise “Akşemseddin Cami-i Şerifi Hicri 859 Miladi 1455” isim ve tarihin yazdığı mozole gibi çok da estetik durmayan mermerden bir kitabe yer alıyor. 3 boyutlu İç içe geçmiş kareler görünümünde. Üst ve yan kısımlarda Peygamberimizden gelen İstanbul’un fethi ile ilgili hadisi şerif Arapça olarak yer almış. Bu çerçevenin iç kısmına ise yukarıda bahsettiğim gibi Akşemseddin Hazretlerinin hayatı yazılmış: “Akşemseddin Hazretleri, Muhammed ibni şeyh Hamza 1389-1459. Hz. Ebu-bekr neslinden, şeyh Hamza’nın oğludur. Şam’da doğdu. Cihad heyecanı ile oradan kopup Anadolu’ya gelenlerden idi. Amasya’da tahsil gördü. Osmancık’ta Müderris, Hacı Bayram ilinde derviş… Nihayet Allah (cc) ‘ın kudret eli ile 2.Mehmed’e şeyh ve hoca oldu. O’nu zahiri ve batıni ilimlerle mücehhez kılıp, cihad heyecanı ile yetiştirerek Fatih’inde İstanbul’un fethinin de mimarı oldu… Bu mescid ve külliye O’nun hatırasına yapıldı. Kabri cennet, mekanı arşın gölgesi, ruhu şad olsun.” (Metin imla hatalarıyla dolu, büyük küçük harfe dikkat edilmemiş, yazı kalınlığı fazla abartılmış.)

Caminin avlusunda başka kabirlerde mevcut. Kitabenin ön yüzü kaldırıma caddeye bakarken diğer yüzü avlunun içerisine bakıyor. Kitabenin Akşemseddin Hazretlerine ait olduğunu anlatan sanırım bir yazardan alıntı bir kaç paragraf ile kitabe sona ermiş. Caminin giriş kapısının sağ yanında küçük bir çeşme bulunuyor. Cami küçük bir cami. Avlu girişi dar. Duvarın üzerinde 9 satır 2 sütundan oluşan bir başka kitabe daha vardı. Bu alışılmış formatta sade bir kitabe. Onarım Kitabesinin üzerine 1322 tarihi not düşülmüş. Bu tarih 1904-05 tarihine tekabül ediyor. Kitabede caminin Bosna’nın muteber kişilerinden Hace Amine Hanım ve oğlu Hakkı Bey tarafından yenilendiği ifade ediliyor.
Cami saat 12.25 olmasına rağmen kapalıydı. Böyle önemli bir caminin bu saatte kapalı olması üzücü. Pencereden içerisinden olabildiğince fotoğraf almaya çalıştık. Nedendir bilinmez bu cami bize soğuk geldi. Girişte çok şey anlatılmaya çalışılmış ancak estetik ve duygudan uzak olduğundan mıdır neden huzur vermiyor. İnşallah cami derneğinin bu ruhu yakalaması duasıyla ayrılıyoruz Akşemseddin Camii Şerifinden.

16 Kasım 2025 tarihinde sayfayı güncellerken İstanbul Valiliği tarafından yürütülen dijitalistanbul.org web sayfasında yer alan bilgileri aşağıda veriyoruz: “III. Ahmed döneminde minber eklenmiş ve caminin statüsü artırılarak vazifelilerin gündelikleri artırılmıştır. II. Abdülhamid döneminde Bosnalı Hacı Emine Hanım’ın vasiyetiyle ve oğlu Hakkı Bey’in gözetiminde tamir ve ihya edilmiştir. 1944 yılında mahalle halkının yardımlarıyla geniş çapta tamir görmüştür. 1993-1994 yıllarında Akşemseddin Camii Vakfı tarafından yeniden yaptırılmıştır. İlk banisi Fatih devrinin büyük âlimlerinden Akşemsettin Mehmed Efendi tarafından, İstanbul’un fethine katkıda bulunmasının ardından yaptırılmıştır. Kesin yıl bilgisi verilmemiştir, ancak Aksemseddin Mehmed Efendi’nin ölüm tarihi olan 1459’a dayandırılabilir. Kareye yakın planlı, duvarları kâgir, son cemaat mahalli ve çatısı ahşap, üzeri kiremit örtülüdür. Kadınlar mahfili dışarıdan girilebilir, iç tavan göbekli ve ahşap minber ile kürsüsü bulunmaktadır. Mihrap tuğladan yapılmıştır. Sol tarafta bulunan bodur minaresi; kaidesi ve şerefesi kesme taştan, gövdesi tuğladan yapılmış, külahı kurşun kaplıdır. Giriş kapısının yanında bir mermer çeşme bulunur. Düzenli bir hazire ve bitişiğinde yeniden tamir edilen Akşemsettin Mektebi, Kur’an kursu olarak kullanılmaktadır. Mermer şadırvan, caminin sağında yer alır.”¹

Akşemsettin Camii – Dijital İstanbul (E.T.:16.11.2025) ↩︎