Yazma Eser Kütüphanesi Kitabesi Kapı üstü 1 Şehinşâh-ı devrân edip minneti Umûma kütübhâne yaptı nigû 2 Bu Abdülhamîd Hân’ın âsârıdır Felek etse lâyık buna ser-fürû 3 Dedi tâm târîh Sâib kulu “Açıldı Umumi Kütübhâne bu” 1 Zamanın şahlar şahı şükrederek halka güzel bir kütüphane yaptırdı. 2 Bu, Abdülhamit Han’ın eserlerindendir; felek, baş eğse yaraşır. 3 Saib kulu, “Açıldı Umumi Kütüphane bu” diye tam tarih söyledi. Pencere üstü 1 Hazret-i Abdülhamîd Hân lutf edip Yaptı bir dârülkütüp gâyet güzel 2 Ol şehinşâh-ı ma’ârif-perverin Ömrün efzûn ede Hak izz ü cell 3 Çâkeri Sâib dedi târîh-i tâm “Bu kütüphâne-i umûmî bî-bedel” H. 1301 / M. 1884-85 1 Sultan Abdülhamit Han Hazretleri lutf edip gayet güzel bir kütüphane yaptırdı. 2 Allah, o bilgiyi seven şahlar şahının ömrünü uzun etsin. 3 Hizmetkârı Saib, “Bu, emsalsiz bir umumi kütüphanedir” diye tam tarih dedi. Kaynak: Fatih Belediyesi Kitabelerin Kitabı Fatih (E.T:10.9.2022)

Meydanı daha önce fotoğraflamıştık. Bitmek bilmeyen meydan düzenlemesinde sona yaklaşılmış gibi. Meydanın köşesinde 3 katlı Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Kütüphanenin tabelasında 1884 tarihini okuyoruz. Kütüphane duvarındaki çeşme dikkat çekiyor. Giriş kapısının yanında restorasyonu yeni bitmiş gibi duran, hatta kitabe yerine henüz kitabesi yerleştirilmemiş güzel bir çeşme yer alıyor. Bayezid Kütüphanesi Çeşmesi.  (Ayrıntılı bilgi almak için İslam Ansiklopedisinin BEYAZIT DEVLET KÜTÜPHANESİ maddesine bakılabilir). Kütüphane binasına bitişik, tek katlı, yüksek kemerli pencereler ve kapısı olan Yazma Eserler Kütüphanesi yer alıyor. Pencere ve kapının üzerinde 3 satır, 2 sütun kitabe bulunuyor. Kitabenin üzerinde ve tam ortasında rozet içerisinde II. Abdülhamid Han’a ait tuğra yer alıyor. İki kitabe arasında ise “Kütüphâne-i Umûmî-i Osmânî” yazısı ve yazının altında 1300 tarihi okunuyor. (M. 1883-84). (3 nisan 2022 tarihinde 19.Durak olarak Kemalpaşa Laleli-1 gezimiz sırasında da Beyazıt Meydanına gelmiş ve Yazma Eserler Kütüphanesi önünden sahaflar çarşısının içerisinden geçerek geziye devam etmiştik.) Yazma Eserler Kütüphanesi Google Earth tan bakıldığında 17 kubbeli ortası avlu kısmı camekanla kapatılmış külliye formatında güzel bir yapı. Aslında Beyazıt Cami ve Külliyesine ait. Beyazıt Kervansarayı ve İmarethanesi kütüphane olarak kullanılmaya başlanmış. İçerisini görmekte nasip olur bir gün. Yazma Eserler Kurumu sitesinden kütüphanenin tarihçesi hakkında geniş bir malumat bulunmaktadır: “Beyazıt Kütüphanesi, Osmanlı Devleti’nin ilk resmi kütüphanesi olarak Sultan II. Abdülhamid döneminde kurulmuştur. Kütüphane-i Umumi-i Osmani, Kütüphane-i Maarif, Beyazıt Kütüphane-i Umumisi ve İstanbul Devlet Kütüphanesi isimleriyle de adlandırılan Beyazıt Kütüphanesi’nin kuruluş çalışmalarına 1297/1880 yılında başlanmış ve 27 Haziran 1884 tarihinde bir Cuma günü dualarla hizmete açılmıştır… (Ayrıntılı bilgi almak için http://www.beyazit.yek.gov.tr/ sitesine bakılabilir. E.T.:10.9.2022). Binanın ana giriş kapısı sahaflar çarşısına doğru. Resmi tabelada o kapı üzerinde yer alıyor.